Starożytne DNA odkrywa sekrety zasad małżeństwa na minojskiej Krecie!

Z pomocą nowych danych archeogenetycznych naukowcy uzyskali ekscytujący wgląd w porządek społeczny egejskiej epoki brązu. Naukowcy twierdzą, że starożytne DNA ujawnia zupełnie nieoczekiwane zasady zawierania małżeństw na minojskiej Krecie.

Międzynarodowy zespół naukowców z Instytutu Antropologii Ewolucyjnej im. Maxa Plancka w Lipsku w Niemczech przedstawia zupełnie nowe spostrzeżenia na temat zasad zawierania małżeństw i struktur rodzinnych z epoki brązu w Grecji. Analizy starożytnych genomów pokazują, że o wyborze partnerów małżeńskich decydowało własne pokrewieństwo.

Starożytne DNA odkrywa sekrety zasad małżeństwa na minojskiej Krecie! 1
Dobrze znana postać minojskiej bogini, artystycznie zawłaszczona i przedstawiona trzymająca łańcuchy DNA zamiast węży. Populacja rodzi się z jej „starożytnego” ciała. Genealogia pomarańczowa i czerwona odnosi się do wyników badań endogamii między pierwszymi i drugimi kuzynami. © Źródło zdjęcia: Eva Skourtanioti

Dobrze znana postać minojskiej bogini, artystycznie zawłaszczona i przedstawiona trzymająca łańcuchy DNA zamiast węży. Populacja rodzi się z jej „starożytnego” ciała. Genealogia pomarańczowa i czerwona odnosi się do wyników badań endogamii między pierwszymi i drugimi kuzynami.

Kiedy ponad 100 lat temu Heinrich Schliemann odkrył bogate w złoto grobowce szybowe w Mykenach ze słynnymi złotymi maskami, mógł jedynie spekulować na temat pokrewieństwa pochowanych w nich ludzi. Teraz, dzięki analizie starożytnych genomów, po raz pierwszy udało się uzyskać wgląd w zasady pokrewieństwa i małżeństwa na minojskiej Krecie i mykeńskiej Grecji. Wyniki opublikowano w czasopiśmie Nature Ecology & Evolution.

Zespół badawczy z Instytutu Antropologii Ewolucyjnej Maxa Plancka (MPI-EVA) wraz z międzynarodowym zespołem partnerów przeanalizował ponad 100 genomów ludzi z epoki brązu z Morza Egejskiego. „Bez wspaniałej współpracy z naszymi partnerami w Grecji i na świecie nie byłoby to możliwe” — mówi archeolog Philipp Stockhammer, jeden z głównych autorów badania.

Pierwsze biologiczne drzewo genealogiczne rodziny mykeńskiej

Dzięki niedawnym postępom metodologicznym w tworzeniu i ocenie starożytnych zestawów danych genetycznych możliwe było teraz uzyskanie obszernych danych nawet w regionach, w których zachowanie DNA jest problematyczne ze względu na warunki klimatyczne, takich jak Grecja. W przypadku osady mykeńskiej z XVI wieku pne udało się nawet zrekonstruować pokrewieństwo mieszkańców domu – pierwsze drzewo genealogiczne, które zostało jak dotąd zrekonstruowane genetycznie dla całego starożytnego regionu Morza Śródziemnego.

Najwyraźniej niektórzy synowie nadal mieszkali w wiosce swoich rodziców w wieku dorosłym. Ich dzieci pochowano w grobowcu pod dziedzińcem majątku. Jedna z żon, która wyszła za mąż do domu, wprowadziła do rodziny swoją siostrę, ponieważ jej dziecko również zostało pochowane w tym samym grobie.

Zdjęcie z życia: rodzina z epoki brązu zbiera zboże. © Źródło zdjęcia: Nikola Nevenov
Zdjęcie z życia: rodzina z epoki brązu zbiera zboże. © Źródło zdjęcia: Nikola Nevenov

Zwyczaj poślubiania kuzyna pierwszego stopnia

Jednak inne odkrycie było zupełnie nieoczekiwane: na Krecie i innych wyspach greckich, a także na kontynencie, 4,000 lat temu bardzo często zawierano małżeństwa z kuzynem pierwszego stopnia.

„Opublikowano już ponad tysiąc starożytnych genomów z różnych regionów świata, ale wydaje się, że tak ścisły system małżeństw krewnych nie istniał nigdzie indziej w starożytnym świecie” – mówi Eirini Skourtanioti, główna autorka badania kto przeprowadzał analizy. „Było to dla nas wszystkich całkowitym zaskoczeniem i rodzi wiele pytań”.

Zdjęcie z życia: Zbieranie oliwek w epoce brązu na Morzu Egejskim. © Źródło zdjęcia: Nikola Nevenov
Zdjęcie z życia: Zbieranie oliwek w epoce brązu na Morzu Egejskim. © Źródło zdjęcia: Nikola Nevenov

Jak można wyjaśnić tę konkretną regułę małżeńską, zespół badawczy może tylko spekulować. „Może to był sposób na to, by odziedziczone grunty rolne nie były coraz bardziej dzielone? W każdym razie gwarantowało to pewną ciągłość rodziny w jednym miejscu, co jest ważnym warunkiem wstępnym np. do uprawy oliwek i wina – podejrzewa Stockhammer. „Pewne jest, że analiza starożytnych genomów będzie nadal dostarczać nam fantastycznych, nowych informacji na temat starożytnych struktur rodzinnych w przyszłości”, dodaje Skourtanioti.


Pierwotnie opublikowane: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology - Nature Ecology & Evolution