Ajo jetoi 6,000 vjet më parë në një ishull të largët në atë që tani është Danimarka dhe tani ne mund ta dimë se si ishte. Ajo kishte lëkurë të errët, flokë ngjyrë kafe të errët dhe sy blu.
Askush nuk e di se si quhej apo çfarë bënte, por shkencëtarët që rindërtuan fytyrën e saj i dhanë një emër: Lola.
Lola – historia e pabesueshme e një gruaje të epokës së gurit
Gruaja e Epokës së Gurit, fizionomia e Lolës mund të njihej falë gjurmëve të ADN -së që ajo la në një "çamçakëz", një copë katrani që u vu në gojë mijëra vjet më parë dhe që u ruajt mjaft gjatë për të përcaktuar kodin gjenetik të saj Me
Sipas revistës Nature Communications, ku kërkimi u botua më 17 dhjetor 2019, ishte hera e parë që një gjenom i plotë i lashtë njerëzor ishte nxjerrë nga materiali tjetër përveç kockave.
Sipas shkencëtarëve të studimit në Hannes Schroeder të Universitetit të Kopenhagenit, copa e katranit që shërbeu si "çamçakëz" doli të ishte një burim shumë i vlefshëm i ADN -së së lashtë, veçanërisht për periudhat kohore në të cilat asnjë mbetje njerëzore nuk ka është gjetur.
"Isshtë e habitshme të kesh marrë një gjenom të plotë të lashtë njerëzor nga diçka tjetër përveç kockave," thanë studiuesit.
Nga erdhi në të vërtetë ADN -ja?
ADN-ja u bllokua në një gungë të zezë-kafe të zezë, e prodhuar nga ngrohja e lëvores së thuprës, e cila u përdor në atë kohë për të ngjitur vegla guri.
Prania e shenjave të dhëmbëve sugjeron që substanca është përtypur, ndoshta për ta bërë atë më të lakueshëm, ose ndoshta për të lehtësuar dhimbjet e dhëmbëve ose sëmundjet e tjera.
Çfarë dihet për Lolën?
I gjithë kodi gjenetik femëror, ose gjenomi, u deshifrua dhe u përdor për të përcaktuar se si mund të ishte.
Lola ishte gjenetikisht më e lidhur me gjahtarët-grumbulluesit e Evropës kontinentale sesa me ata që jetonin në Skandinavinë qendrore në atë kohë dhe, si ata, ajo kishte lëkurë të errët, flokë ngjyrë kafe të errët dhe sy blu.
Ajo ndoshta ka ardhur nga një popullsi kolonësh që u shpërngulën nga Evropa Perëndimore pasi u hoqën akullnajat.
Si jetoi Lola?
Gjurmët e ADN -së të gjetura në "çamçakëz" jo vetëm që dhanë të dhëna për jetën e Lolës, por edhe të dhëna për jetën në Saltholm, ishulli danez në Detin Baltik ku u gjetën.
Shkencëtarët identifikuan mostra gjenetike të lajthisë dhe maldulës, duke sugjeruar se ata ishin pjesë e dietës në atë kohë.
"Siteshtë vendi më i madh i epokës së gurit në Danimarkë dhe gjetjet arkeologjike sugjerojnë se njerëzit që pushtuan enklavën po shfrytëzonin shumë burimet e egra në neolit, që është periudha kur bujqësia dhe kafshët e zbutura u prezantuan për herë të parë në Skandinavinë jugore," tha Theis Jensen nga Universiteti i Kopenhagenit.
Studiuesit gjithashtu nxorën ADN -në nga mikrobet e bllokuar në "çamçakëz". Ata gjetën patogjenë që shkaktojnë ethe të gjëndrave dhe pneumoni, si dhe shumë viruse dhe baktere të tjera që janë natyrshëm të pranishme në gojë, por që nuk shkaktojnë sëmundje.
Informacion mbi patogjenët e lashtë
Studiuesit zbuluan se informacioni i ruajtur në këtë mënyrë ofron një fotografi të jetës së njerëzve dhe siguron informacion në lidhje me prejardhjen, jetesën dhe shëndetin e tyre.
ADN -ja e nxjerrë nga çamçakëzi gjithashtu jep një pasqyrë se si patogjenët njerëzorë kanë evoluar me kalimin e viteve. Dhe kjo na tregon diçka se si janë përhapur dhe si kanë evoluar gjatë shekujve.
