Bij het aanbreken van de dag op 3 oktober 1955 vertrok de MV Joyita, met aan boord 25 passagiers (van wie 16 leden van de bemanning) en vier ton vracht, uit Apia, de hoofdstad van Samoa. De bestemming was de Tokelau-eilanden, een tweedaagse reis van 270 mijl over de zuidelijke Stille Oceaan.
Het schip ondervond vanaf het begin problemen. Aanvankelijk werd verwacht dat het de dag ervoor zou vertrekken, maar dit werd uitgesteld vanwege een storing in de koppeling van de motor aan bakboord. Toen het uiteindelijk de volgende dag vertrok, kon het maar één motor gebruiken.
De geplande aanloophaven voor de Joyita op 6 oktober meldde dat het schip niet was gezien. Aangezien er geen SOS werd uitgezonden, werd door de autoriteiten een uitgebreide zoekactie in gang gezet, waarbij de Royal New Zealand Air Force een belangrijke rol speelde. Helaas was er op 12 oktober geen bewijs van het schip of zijn passagiers ontdekt.
Na een periode van vijf weken merkte een handelsschip op 10 november de Joyita op bij Fiji. Het verkeerde in een erbarmelijke staat, met een koersafwijking van bijna 600 mijl en het grootste deel van zijn vracht was verdwenen.
Het schip was klaarblijkelijk niet bezet en de noodradio stond op de noodfrequentie, wat suggereert dat de kapitein had geprobeerd om hulp te roepen. Bovendien waren alle drie de reddingsboten en de bijboot verwijderd.
Het was duidelijk dat er iets vreselijk mis was gegaan als je de boot van buitenaf bekeek. Veel van de ramen waren kapot en er was een geïmproviseerde schuilplaats boven het dekhuis geplaatst. Behalve dat het op zee was gestrand, zorgde een groot gat in de bovenbouw van het schip ervoor dat het benedendek vol water stond.
De romp van het schip bleek in perfecte staat te zijn, wat aangeeft dat het nog steeds geschikt was om de zee op te gaan. De reden dat het schip scheef stond, was de overstroming veroorzaakt door de tijd dat het in de oceaan had gedreven. De meeste waterschade was het gevolg van het wekenlang dobberen van het schip.
Het is verbijsterend dat ondanks het inzetten van de reddingsboten en de bijboot geen van de vier hulpvaartuigen werd gezien. Dit gedrag lijkt nogal irrationeel van de kant van de passagiers en de bemanning van het schip.
Opgeslagen in het schip was iets heel eigenaardigs. Het logboek en de navigatieapparatuur waren weggenomen. Uit de dokterstas van een van de passagiers (die arts was) werden alle spullen eruit gehaald en vervangen door bebloede doeken.
Er werd een absurd misplaatste poging gedaan om een lek te dichten toen er matrassen over de stuurboordmotor werden gelegd.
De bemanning had een poging gedaan om een pomp in elkaar te zetten om de overstroming in de machinekamer tegen te gaan. Helaas werkte het niet, maar het toont wel aan dat ze vastbesloten waren om te voorkomen dat het schip midden op zee onbeweeglijk zou worden.
Ook al werd de motorruimte omgetoverd tot zwembad, de Joyita kon toch blijven drijven. De groep van zestien matrozen had moeten weten dat de met kurk beklede romp en de resterende lading lege brandstofvaten het schip drijvende zouden houden.
Wat had de 25 mensen ertoe kunnen brengen om dapper het schip met zijn proviand te verlaten en zich met reddingsboten naar de Stille Oceaan te begeven, ongeacht het vreemde gedrag en de bevlekte stof? Wat is er van hen geworden?
Tijdens het bergingsproces werd ontdekt dat het noodradiosysteem op het schip defecte bedrading had, wat betekende dat hoewel het nog werkte, het bereik beperkt was tot drie kilometer. Dit zou kunnen verklaren waarom een noodoproep nooit werd opgenomen.
Het is interessant om op te merken dat de klokken allemaal stopten om 10:25, wat een intrigerende aansporing is voor fantasierijke paranormale theorieën. Het is echter waarschijnlijker dat de generator van het schip in die tijd van de avond is uitgeschakeld.
Wat er met de passagiers en vracht is gebeurd, blijft echter een mysterie. Een theorie is dat kapitein Thomas "Dusty" Miller en zijn eerste stuurman, Chuck Simpson, een gevecht hadden dat zo hevig was dat ze allebei niet in staat waren om te handelen - vandaar de bloedige verbanden.
Het zou een situatie zijn geweest waarin het schip zonder ervaren matroos zou zijn gegaan en het IQ-niveau van alle inzittenden met 30 punten zou zijn gedaald. Onder deze omstandigheden is het niet ongebruikelijk dat dergelijke incidenten plaatsvinden.
Er ontstond ook speculatie dat de Joyita het slachtoffer zou kunnen zijn van Japanse vissers of mogelijk ex-nazi's die na de Tweede Wereldoorlog nog steeds actief waren in de Stille Oceaan. Deze theorie was meer een weerspiegeling van het sentiment ten opzichte van Japan in de regio dan dat er enig concreet bewijs voor was.
Door de jaren heen zijn er hypotheses opgesteld over muiterij en mogelijke verzekeringsfraude. Desalniettemin kan geen van deze theorieën verklaren waarom er nooit overblijfselen van de reizigers of het personeel van de boot zijn gevonden.
Toen de Joyita in november 1955 werd ontdekt, is het aannemelijk dat haar lading eerder is geplunderd. Zelfs als de bemanning was gedood door piraten, had er op zijn minst enig bewijs van de vier hulpvaartuigen moeten zijn gevonden.
De Joyita was in 1956 gerepareerd en geveild aan een andere eigenaar, maar zou binnen drie jaar weer twee keer aan de grond lopen. Zijn geluk was op toen een mechanisch probleem, als gevolg van onjuist geïnstalleerde kleppen, ervoor zorgde dat hij voor de derde keer aan de grond liep. Dit bezorgde het schip een slechte reputatie en maakte het moeilijk om iemand te vinden die het wilde kopen.
Uiteindelijk kocht Robert Maugham, een Britse auteur, haar voor haar rollen en werd geïnspireerd om in 1962 'The Joyita Mystery' te schrijven.
