De Grote Piramides van Gizeh zijn een bewijs van de vindingrijkheid van de oude Egyptenaren. Eeuwenlang hebben geleerden en historici zich afgevraagd hoe een samenleving met beperkte technologie en middelen erin slaagde zo’n indrukwekkende structuur te bouwen. Bij een baanbrekende ontdekking hebben archeologen het Dagboek van Merer blootgelegd, wat een nieuw licht werpt op de constructiemethoden die werden gebruikt tijdens de Vierde Dynastie van het oude Egypte. Deze 4,500 jaar oude papyrus, de oudste ter wereld, biedt gedetailleerd inzicht in het transport van massieve kalksteen- en granietblokken en onthult uiteindelijk de ongelooflijke technische prestatie achter de Grote Piramides van Gizeh.
Een inzicht in Merer's dagboek
Merer, een ambtenaar uit het middenkader die inspecteur (sHD) wordt genoemd, schreef een reeks papyruslogboeken die nu bekend staan als ‘The Diary of Merer’ of ‘Papyrus Jarf’. Deze logboeken dateren uit het 27e regeringsjaar van farao Khufu en zijn geschreven in hiëratische hiërogliefen en bestaan voornamelijk uit dagelijkse activiteitenlijsten van Merer en zijn bemanning. De best bewaarde secties, genaamd Papyrus Jarf A en B, bieden documentatie over het transport van witte kalksteenblokken van de Tura-steengroeven naar Gizeh per boot.
De herontdekking van de teksten
In 2013 ontdekten de Franse archeologen Pierre Tallet en Gregory Marouard, die een missie leidden in Wadi al-Jarf aan de kust van de Rode Zee, de papyri die begraven lagen voor kunstmatige grotten die werden gebruikt om boten op te slaan. Deze ontdekking wordt geprezen als een van de belangrijkste bevindingen in Egypte in de 21e eeuw. Tallet en Mark Lehner hebben het zelfs de ‘Rode Zeerollen’ genoemd, en vergeleken ze met de ‘Dode Zeerollen’, om de betekenis ervan te benadrukken. Delen van de papyri zijn momenteel te zien in het Egyptisch Museum in Caïro.
De onthulde bouwtechnieken
Het Merer's Diary heeft, samen met andere archeologische opgravingen, nieuwe inzichten opgeleverd in de constructiemethoden die door de oude Egyptenaren werden gebruikt:
- Kunstmatige havens: De aanleg van havens was een cruciaal moment in de Egyptische geschiedenis, waardoor lucratieve handelsmogelijkheden ontstonden en verbindingen met verre landen tot stand kwamen.
- Riviertransport: Merer's dagboek onthult het gebruik van houten boten, speciaal ontworpen met planken en touwen, die stenen met een gewicht tot 15 ton kunnen vervoeren. Deze boten werden stroomafwaarts langs de rivier de Nijl geroeid en transporteerden uiteindelijk de stenen van Tura naar Gizeh. Ongeveer elke tien dagen werden er twee of drie retourvluchten gemaakt, waarbij misschien 30 blokken van elk 2 à 3 ton werden verscheept, wat neerkwam op 200 blokken per maand.
- Ingenieuze waterwerken: Elke zomer zorgden de overstromingen van de Nijl ervoor dat de Egyptenaren water via een door de mens gemaakt kanaalsysteem konden omleiden, waardoor er een binnenhaven ontstond vlakbij de bouwplaats van de piramide. Dit systeem vergemakkelijkte het eenvoudig aanmeren van de boten, waardoor efficiënt transport van materialen mogelijk werd.
- Ingewikkelde bootmontage: door 3D-scans van scheepsplanken te gebruiken en grafgravures en oude ontmantelde schepen te bestuderen, heeft archeoloog Mohamed Abd El-Maguid een Egyptische boot minutieus gereconstrueerd. Deze eeuwenoude boot is aan elkaar genaaid met touwen in plaats van met spijkers of houten pennen en is een bewijs van het ongelooflijke vakmanschap van die tijd.
- Echte naam van de Grote Piramide: Het dagboek vermeldt ook de oorspronkelijke naam van de Grote Piramide: Akhet-Khufu, wat “Horizon van Khufu” betekent.
- Naast Merer worden in de fragmenten nog enkele andere personen genoemd. De belangrijkste is Ankhhaf (halfbroer van farao Khufu), bekend uit andere bronnen, van wie wordt aangenomen dat hij prins en vizier was onder Khufu en/of Chefren. In de papyri wordt hij een edelman (Iry-pat) en opzichter van Ra-shi-Khufu, (misschien) de haven van Gizeh, genoemd.
Implicaties en erfenis
De ontdekking van Merer's Diary en andere artefacten heeft ook bewijs opgeleverd van een enorme nederzetting die naar schatting 20,000 werknemers ondersteunt die bij het project betrokken zijn. Archeologisch bewijs wijst op een samenleving die haar beroepsbevolking waardeerde en verzorgde, en voedsel, onderdak en prestige bood aan degenen die betrokken waren bij de piramidebouw. Bovendien demonstreerde dit staaltje techniek het vermogen van de Egyptenaren om complexe infrastructuursystemen op te zetten die veel verder reikten dan de piramide zelf. Deze systemen zouden de beschaving nog millennia lang vormgeven.
Laatste gedachten
Merer's Diary biedt waardevolle informatie over het transport van stenen blokken voor de bouw van de Gizeh-piramides via waterkanalen en boten. Niet iedereen is echter overtuigd van de informatie uit Merer's dagboek. Volgens sommige onafhankelijke onderzoekers laat het onbeantwoorde vragen over de vraag of deze boten in staat waren de grootste gebruikte stenen te manoeuvreren, wat twijfel doet rijzen over de bruikbaarheid ervan. Bovendien geeft het dagboek geen details over de precieze methode die door oude arbeiders werd gebruikt om deze massieve stenen in elkaar te zetten en in elkaar te passen, waardoor de mechanismen achter de creatie van deze monumentale bouwwerken grotendeels in mysterie gehuld blijven.
Is het mogelijk dat Merer, de oude Egyptische functionaris die in de teksten en logboeken wordt genoemd, informatie over het feitelijke bouwproces van de piramides van Gizeh verborgen hield of manipuleerde? Door de geschiedenis heen zijn oude teksten en geschriften vaak gemanipuleerd, overdreven of gedegradeerd door auteurs onder invloed van autoriteiten en regeringen. Aan de andere kant probeerden veel beschavingen hun bouwmethoden en architecturale technieken geheim te houden voor concurrerende koninkrijken. Daarom zou het niet verrassend zijn als Merer of anderen die betrokken waren bij de bouw van het monument de waarheid zouden verdraaien of opzettelijk bepaalde aspecten verborgen zouden houden om een concurrentievoordeel te behouden.
Tussen het bestaan en het niet-bestaan van supergeavanceerde technologie of oude reuzen blijft de ontdekking van Merer's Diary werkelijk opmerkelijk bij het ontrafelen van de geheimen van het oude Egypte en de enigmatische geesten van zijn inwoners.
