Bekend om zijn talrijke therapeutische en culinaire toepassingen, is het een verhaal over een botanisch wonder dat uit het bestaan verdween en een spoor van intriges en fascinatie achterliet dat onderzoekers vandaag de dag nog steeds boeit.
Silphium, een oude plant die een speciale plaats innam in de harten van de Romeinen en Grieken, bestaat misschien nog steeds, zonder dat we het weten. Deze mysterieuze plant, ooit een kostbaar bezit van keizers en een hoofdbestanddeel van oude keukens en apothekers, was een wondermiddel. Het verdwijnen van de plant uit de geschiedenis is een fascinerend verhaal over vraag en uitsterven. Het is een oud botanisch wonder dat een spoor van intrige en fascinatie heeft achtergelaten dat onderzoekers vandaag de dag nog steeds boeit.
Het legendarische Silphium
Silphium was een zeer gewilde plant, afkomstig uit de regio Cyrene in Noord-Afrika, het huidige Shahhat, Libië. Het behoorde naar verluidt tot het geslacht Ferula, dat bestaat uit planten die algemeen bekend staan als de "gigantische venkels". De plant werd gekenmerkt door zijn stevige wortels bedekt met donkere schors, een holle stengel die lijkt op venkel en bladeren die op selderij leken.
Pogingen om Silphium buiten zijn geboortestreek, met name in Griekenland, te kweken, waren niet succesvol. De wilde plant bloeide alleen in Cyrene, waar hij een cruciale rol speelde in de lokale economie en uitgebreid werd verhandeld met Griekenland en Rome. De aanzienlijke waarde ervan wordt weergegeven in de munten van Cyrene, die vaak afbeeldingen van Silphium of zijn zaden bevatten.
De vraag naar Silphium was zo groot dat men zei dat het zijn gewicht in zilver waard was. De Romeinse keizer Augustus probeerde de distributie ervan te reguleren door te eisen dat alle oogsten van Silphium en zijn sappen naar hem werden gestuurd als eerbetoon aan Rome.
Silphium: culinair genieten
Silphium was een populair ingrediënt in de culinaire wereld van het oude Griekenland en Rome. De stengels en bladeren werden gebruikt als smaakmaker, vaak geraspt over voedsel zoals parmezaanse kaas of gemengd in sauzen en zouten. De bladeren werden ook aan salades toegevoegd voor een gezondere optie, terwijl de knapperige stengels geroosterd, gekookt of gebakken werden genoten.
Bovendien werd elk deel van de plant, inclusief de wortels, opgegeten. De wortels werden vaak gegeten nadat ze in azijn waren gedoopt. Een opmerkelijke vermelding van Silphium in de oude keuken is te vinden in De Re Coquinaria - een 5e-eeuws Romeins kookboek van Apicius, dat een recept bevat voor "oxygarumsaus", een populaire vis- en azijnsaus die Silphium als hoofdingrediënt gebruikte.
Silphium werd ook gebruikt om de smaak van pijnboompitten te versterken, die vervolgens werden gebruikt om verschillende gerechten op smaak te brengen. Interessant is dat Silphium niet alleen door mensen werd geconsumeerd, maar ook werd gebruikt om runderen en schapen vet te mesten, waardoor het vlees bij het slachten naar verluidt lekkerder zou worden.
Silphium: het medische wonder
In de vroege dagen van de moderne geneeskunde vond Silphium zijn plaats als wondermiddel. Het encyclopedische werk van de Romeinse auteur Plinius de Oudere, Naturalis Historia, vermeldt vaak Silphium. Bovendien schreven gerenommeerde artsen zoals Galenus en Hippocrates over hun medische praktijken met behulp van Silphium.
Silphium werd voorgeschreven als een genezend ingrediënt voor een breed scala aan aandoeningen, waaronder hoesten, keelpijn, hoofdpijn, koorts, epilepsie, kropgezwel, wratten, hernia's en "gezwellen van de anus". Bovendien werd aangenomen dat een kompres van Silphium tumoren, hartontsteking, tandpijn en zelfs tuberculose genas.
Maar dat is niet alles. Silphium werd ook gebruikt om tetanus en hondsdolheid door wilde hondenbeten te voorkomen, om haar te laten groeien voor mensen met alopecia en om bevalling op te wekken bij aanstaande moeders.
Silphium: afrodisiacum en anticonceptiemiddel
Afgezien van zijn culinaire en medicinale toepassingen, stond Silphium bekend om zijn lustopwekkende eigenschappen en werd het destijds beschouwd als 's werelds meest effectieve anticonceptie. Men geloofde dat de hartvormige zaden van de plant het libido bij mannen verhoogden en erecties veroorzaakten.
Voor vrouwen werd Silphium gebruikt om hormonale problemen te beheersen en menstruatie op te wekken. Het gebruik van de plant als voorbehoedsmiddel en abortief is uitgebreid gedocumenteerd. Vrouwen consumeerden Silphium vermengd met wijn om "de menstruatie te stimuleren", een praktijk gedocumenteerd door Plinius de Oudere. Bovendien werd aangenomen dat het bestaande zwangerschappen beëindigt door het baarmoederslijmvlies te laten afstoten, waardoor de groei van de foetus wordt verhinderd en het uit de baarmoeder wordt verdreven.
lichaam.
De hartvorm van de silphiumzaden was mogelijk de bron van het traditionele hartsymbool, een wereldwijd erkend beeld van liefde vandaag.
De verdwijning van Silphium
Ondanks het wijdverbreide gebruik en de populariteit verdween Silphium uit de geschiedenis. Het uitsterven van Silphium is een onderwerp van voortdurende discussie. Overbevissing kan een belangrijke rol hebben gespeeld bij het verlies van deze soort. Omdat Silphium alleen succesvol in het wild kon groeien in Cyrene, is het land mogelijk overbevist vanwege de jarenlange oogst van het gewas.
Door een combinatie van regenval en mineraalrijke grond waren er grenzen aan het aantal planten dat tegelijkertijd in Cyrene kon worden gekweekt. Er wordt gezegd dat de Cyreniërs probeerden de oogsten in evenwicht te brengen. De plant werd uiteindelijk echter tegen het einde van de eerste eeuw na Christus met uitsterven bedreigd.
De laatste stengel van silphium werd naar verluidt geoogst en als een "eigenaardigheid" aan de Romeinse keizer Nero gegeven. Volgens Plinius de Oudere at Nero het geschenk prompt op (hij was duidelijk slecht geïnformeerd over het gebruik van de plant).
Andere factoren, zoals overbegrazing door schapen, klimaatverandering en woestijnvorming, kunnen ook hebben bijgedragen aan het ongeschikt maken van de omgeving en de bodem voor Silphium om te groeien.
Een levende herinnering?
Ondanks zijn verdwijning blijft de erfenis van Silphium bestaan. Volgens sommige onderzoekers groeit de plant mogelijk nog steeds in het wild in Noord-Afrika, niet herkend door de moderne wereld. Totdat een dergelijke ontdekking is gedaan, blijft Silphium een raadsel - een plant die ooit een gerespecteerde plaats innam in oude samenlevingen, nu verloren is gegaan door de tijd.
Dus, denk je dat de velden van Silphium misschien nog steeds in bloei staan, niet herkend, ergens in Noord-Afrika?
