Bouwvakkers in San Diego, Californië, ontdekten een cache van oude botten tijdens het aanleggen van een snelweg in 1992. De overblijfselen van verschrikkelijke wolven, kamelen, paarden en gophers waren onder hen, maar de overblijfselen van een volwassen mannelijke mastodont waren de meest fascinerende .
Na jaren van testen verklaarde een interdisciplinair team van experts in april 2017 dat deze mastodontbeenderen 130,000 jaar oud zijn. De onderzoekers deden vervolgens een nog ongelooflijkere bewering: deze botten, zo beweren ze, droegen ook de sporen van menselijke activiteit.
De bevindingen, die op 26 april 2017 in het tijdschrift Nature werden gepubliceerd, zetten het bestaande begrip van archeologen over wanneer mensen voor het eerst in Noord-Amerika aankwamen, op zijn kop. Volgens Jason Daley van Smithsonian suggereren recente ideeën dat de mensheid ongeveer 15,000 jaar geleden aanvankelijk over een kustpad naar het continent verhuisde.
In januari 2017 publiceerde archeoloog Jacques Cinq-Mars echter een nieuwe studie van paardenbotten uit de Bluefish-grotten waaruit bleek dat mensen mogelijk al 24,000 jaar geleden op het continent waren.
Het huidige onderzoek impliceert daarentegen dat een of andere vorm van mensachtigen - vroege menselijke voorouders van het geslacht Homo - 115,000 jaar vóór de algemeen aanvaarde datum mastodontbotten in Noord-Amerika kapotmaakten.
Dat is een vrij vroege datum, en het zal ongetwijfeld enkele intrigerende vragen oproepen. Er is geen ander archeologisch bewijs in Noord-Amerika dat zo'n vroege menselijke aanwezigheid ondersteunt.
Tijdens een persconferentie zei Thomas Deméré, een paleontoloog van het San Diego Museum of Natural History en een van de auteurs van het onderzoek: "Ik erken dat 130,000 jaar een behoorlijk lange datum is. Uitzonderlijke uitspraken zoals deze hebben natuurlijk buitengewoon bewijs nodig."
Deméré en zijn co-auteurs zijn van mening dat hun bevindingen op de site van Cerutti Mastodon - zoals het opgravingsgebied bekend staat - precies dat bieden. Paleontologen die op de locatie werkten, ontdekten twee slagtanden, drie kiezen, 16 ribben en meer dan 300 stukjes bot, naast andere mastodontresten.
Inslagsporen op deze scherven gaven aan dat ze met een hard voorwerp waren geraakt. De auteurs stellen dat er spiraalbreuken werden gevonden in verschillende van de gebroken botten, wat aangeeft dat ze gebroken waren terwijl ze stil waren "vers." Onderzoekers ontdekten vijf enorme stenen tussen het fijnkorrelige zand op de locatie van de site.
De stenen werden gebruikt als geïmproviseerde hamers en aambeelden, of "kasseien,” volgens de studie. Ze hadden inslagtekens - fragmenten die in de buurt waren teruggevonden, konden terug in de kasseien worden verplaatst - en twee verschillende groepen gefragmenteerde botten rond de stenen, wat erop wees dat de botten op die plek waren verpletterd.
Bij de nieuwsaankondiging voegde Deméré eraan toe: "Deze patronen samen hebben ons tot de conclusie geleid dat mensen mastodontbotten bewerkten met hamerstenen en aambeelden."
Steven Holen, mededirecteur van het Center for American Paleolithic Research; James Paces, een onderzoeksgeoloog bij de United States Geological Survey; en Richard Fullagar, een archeoloog aan de Universiteit van Wollongong in Australië, behoorden tot zijn co-auteurs.
Het team denkt dat de bewoners van de site de botten braken om gereedschap te maken en merg te oogsten, omdat er geen aanwijzingen zijn voor slachting. Mastodon-botten die zijn opgegraven in latere Noord-Amerikaanse vindplaatsen, daterend van 14,000 tot 33,000 jaar geleden, werden bestudeerd om de conclusie van de onderzoekers te ondersteunen. De breukpatronen op deze botten kwamen overeen met die gevonden onder de overblijfselen van de Cerutti Mastodon.
Door te slaan op de botten van een onlangs overleden olifant, de naaste levende neef van de mastodont, probeerden onderzoekers het gedrag te reproduceren dat zich mogelijk op de site heeft voorgedaan.
Volgens Holen, hun inspanningen "creëerden precies dezelfde soorten breukpatronen als we vinden op de beenbotten van de Cerutti-mastodon. Alle normale mechanismen die botten op deze manier verbrijzelen, kunnen worden geëlimineerd, " merkte Holen op. "Deze botten zijn niet gebroken door carnivoren die erop aten, of door andere wezens die erop stampten."
Terwijl sommige teamleden olifantenbotten aan het slopen waren, probeerden anderen de Cerutti-mastodonbotten te dateren. Radiokoolstofdateringspogingen waren niet succesvol vanwege een gebrek aan koolstofhoudend collageen in de botten. Als gevolg hiervan wendden onderzoekers zich tot uranium-thorium-datering, een techniek die vaak wordt gebruikt om radiokoolstofdateringen dubbel te controleren.
Uranium-thorium-datering, die kan worden gebruikt op carbonaatsedimenten, botten en tanden, stelt wetenschappers in staat om objecten te dateren die veel ouder zijn dan de limiet van 50,000 jaar die is vastgesteld door radiokoolstofdatering. Met deze methode konden wetenschappers de leeftijd van de Cerutti-botten schatten op 130,000 jaar.
Hoewel de auteurs van de studie geloven dat hun bewijs onmiskenbaar is, zijn andere experts sceptisch gebleven. Briana Pobiner, een paleoantropoloog bij het Human Origins Program van het Smithsonian Institution, zegt dat het "bijna onmogelijk" om de mogelijkheid uit te sluiten dat de botten zijn gebroken door natuurlijke processen, zoals sedimentimpact.
De auteurs van de studie hebben verwacht dat hun conclusies met enige omzichtigheid zullen worden beantwoord. "Ik weet dat mensen hier sceptisch over zullen zijn, omdat het zo verrassend is," Dat zei Holen tijdens de persconferentie. “Ik was sceptisch toen ik zelf voor het eerst naar het materiaal keek. Maar het is zeker een archeologische vindplaats.”
Onderzoekers erkenden ook dat de studie voorlopig meer vragen oproept dan beantwoordt. Bijvoorbeeld: wie waren de vroege mensen die door het onderzoek werden beschreven en hoe kwamen ze in Noord-Amerika aan? "Het korte antwoord is dat we het niet weten," verklaarde Fullagar.
Onderzoekers geloven dat deze mensen, wat ze ook waren, de Bering-landbrug zijn overgestoken of de kust zijn opgevaren om Noord-Amerika te bereiken. Volgens onderzoek waren vroege mensen in andere delen van de wereld mogelijk in staat om water over te steken.
Volgens Heather Pringle van National Geographic hebben archeologen handbijlen ontdekt die minstens 130,000 jaar teruggaan op het eiland Kreta, dat al bijna vijf miljoen jaar door de oceaan wordt omringd.
Het team wil op zoek gaan naar aanvullende archeologische vindplaatsen en artefactcollecties die in de toekomst mogelijk onvermoede sporen van menselijke activiteit bevatten, opnieuw te onderzoeken.
Als er 130,000 jaar geleden mensen door Noord-Amerika zwierven, waren ze hoogstwaarschijnlijk klein in aantal. Dit betekent dat het vinden van menselijke resten onwaarschijnlijk, maar niet onmogelijk is.
