Mansa Abu Bakr II był dziesiątym Mansą (czyli królem, cesarzem lub sułtanem) Imperium Mali. Wstąpił na tron w 1312 roku i panował przez 25 lat. Podczas swoich rządów nadzorował rozbudowę imperium oraz budowę wielu meczetów i medres. Był pobożnym muzułmaninem i znany był ze swojej pobożności. W 1337 wyruszył na pielgrzymkę do Mekki. Towarzyszyła mu duża świta, w tym jego nadworny historyk Abu Bakr ibn Abd al-Kadir.
Podczas pielgrzymki Mansa Abu Bakr II miał sen, w którym kazano mu zrezygnować z tronu i zbadać Ocean Atlantycki. Wziął to jako znak od Boga i po powrocie do Mali abdykował z tronu. Następnie wyruszył w rejs w dół rzeki Niger z flotą statków. Mówiono, że badał wybrzeże Afryki Zachodniej, a nawet przekroczył Ocean Atlantycki.
Tajemnicza podróż Mansa Abu Bakr II
Wyprawa Abu Bakr II (znanego również jako Mansa Qu), XIV-wiecznego władcy Imperium Mali, jest otoczona kontrowersją. Najlepszy dowód, jaki mamy na to, pochodzi od arabskiego historyka Shihaba al-Umari, który spotkał się z Mansą Musą, spadkobiercą Abu Bakra, w Kairze na początku XIII wieku.
Według Mansa Musy, jego ojciec nie chciał uwierzyć, że oceanowi nie ma końca i zorganizował ekspedycję 200 statków pełnych żeglarzy, żywności i złota, aby znaleźć jego przewagę. Wrócił tylko jeden statek.
Według kapitana statku widzieli ryczący wodospad na środku oceanu, który wydawał się być krawędzią. Jego statek znajdował się na tyłach floty. Reszta statków została wciągnięta, a on uciekł tylko wiosłując do tyłu.
Król nie chciał mu uwierzyć i wyposażył 3,000 statków, aby spróbować ponownie, tym razem podróżując z nimi. Uczynił Mansa Musę regentem, ale nigdy nie wrócił.
Jedno angielskie tłumaczenie rozmowy al-Umariego z Musą brzmi następująco:
„Więc Abubakar wyposażył 200 statków wypełnionych ludźmi i taką samą liczbę wyposażonych w złoto, wodę i zapasy, co wystarczyło im na lata… odpłynęli i minęło dużo czasu, zanim ktokolwiek wrócił. Potem wrócił jeden statek i zapytaliśmy kapitana, jakie wieści przywieźli.
Powiedział: „Tak, sułtanie, podróżowaliśmy długo, aż na otwartym morzu pojawiła się rzeka z silnym prądem… inne statki płynęły naprzód, ale kiedy dotarły do tego miejsca, nie wróciły i nie więcej widziano ich... Co do mnie, poszedłem od razu i nie wszedłem do rzeki.
Sułtan przygotował 2,000 statków, 1,000 dla siebie i ludzi, których zabrał ze sobą oraz 1,000 na wodę i prowiant. Zostawił mnie zastępcom i wraz ze swoimi ludźmi wyruszył na Ocean Atlantycki. To był ostatni raz, kiedy widzieliśmy go i wszystkich, którzy z nim byli. I tak zostałem sam królem”.
Czy Abu Bakr dotarł do obu Ameryk?
Kilku historyków spekulowało, że Abu Bakr jedynie żeglując po Oceanie Atlantyckim przepłynął ten akwen, a nawet dotarł do obu Ameryk. To niezwykłe twierdzenie zostało poparte legendą wśród rdzennych mieszkańców Taino z Hispanioli o czarnych ludziach, którzy przybyli przed Kolumba z bronią wykonaną ze stopu zawierającego złoto.
Przedstawiono nawet dowody, które wydają się potwierdzać takie twierdzenia. Na przykład nazwy miejsc na starych mapach pokazują, że Abu Bakr i jego ludzie wylądowali w Nowym Świecie.
Uważa się, że Malijczycy nazwali imieniem niektóre miejsca, takie jak Port Mandinga, Zatoka Mandinga i Sierre de Mali. Dokładna lokalizacja takich miejsc jest jednak niejasna, ponieważ jedno źródło podaje, że te miejsca znajdują się na Haiti, podczas gdy inne umieszcza je w regionie Meksyku.
Innym powszechnym argumentem jest to, że towary metalowe z Afryki Zachodniej zostały odkryte przez Kolumba, gdy przybył do obu Ameryk. Jedno ze źródeł twierdzi, że sam Kolumb poinformował, że otrzymał od rdzennych Amerykanów wyroby metalowe pochodzenia zachodnioafrykańskiego. Inne źródło twierdzi, że analizy chemiczne końcówek złota znalezionych przez Kolumba na włóczniach w obu Amerykach wykazały, że złoto prawdopodobnie pochodziło z Afryki Zachodniej.
Podano również wiele innych przykładów rzekomej obecności Malijczyków w Nowym Świecie, w tym szkielety, inskrypcje, budynek przypominający meczet, analizy językowe i rzeźby, które rzekomo przedstawiają Malijczyków.
Takie dowody nie są jednak w pełni przekonujące, ponieważ źródła, które je wymieniają, nie dostarczają dodatkowych informacji ani odniesień na poparcie ich twierdzeń. Na przykład, zamiast jedynie stwierdzać, że miejsca nazwane przez Malijczyków zostały znalezione na starych mapach, bardziej przekonujące może być podanie wiarygodnych przykładów tych „starych map”.
Z drugiej strony wielu historyków odrzuciło wszystkie te twierdzenia, twierdząc, że nigdy nie znaleziono żadnych archeologicznych dowodów na taki związek. Jedno jest pewne: Abu Bakr nigdy nie wrócił, by odzyskać swoje królestwo, ale legenda jego ekspedycji przetrwała, a Mansa Abu Bakr II stał się znany jako jeden z największych odkrywców w historii.
