Niezwykłym znaleziskiem jest zmumifikowane pszczoły zamknięte w kokonach, które odkryto na malowniczym południowo-zachodnim wybrzeżu Portugalii. Ta niezwykła metoda fosylizacji dała naukowcom wyjątkową okazję do dokładnego zbadania życia tych starożytnych owadów, rzucenia światła na czynniki ekologiczne, które mogły mieć na nie wpływ, i potencjalnego zrozumienia wpływu zmian klimatycznych na współczesne populacje pszczół.
Pszczoły, które zostały zachowane z wyjątkową szczegółowością, dają badaczom wgląd w ich płeć, gatunek, a nawet pyłek pozostawiony przez matkę. W sumie w portugalskim regionie Odemira odkryto cztery stanowiska paleontologiczne pełne tego rzadkiego znaleziska, a każde z nich szczyci się dużym zagęszczeniem skamieniałości kokonów pszczół. Ale być może najbardziej fascynującym aspektem tego odkrycia jest bliskość pszczół w czasie, ponieważ te kokony pochodzą sprzed prawie 3,000 lat.
Zmumifikowane pszczoły należą do gatunku Eucera, jednego z około 700 rodzajów pszczół, które do dziś zamieszkują kontynentalną część Portugalii. Ich obecność nasuwa pytanie: jakie warunki ekologiczne doprowadziły do ich upadku i późniejszego zachowania? Chociaż dokładne przyczyny pozostają niejasne, badacze wysunęli hipotezę, że pewną rolę mógł odegrać spadek temperatury w nocy lub przedłużające się powodzie na tym obszarze.
Aby dokładniej zbadać te rzadkie okazy, społeczność naukowa sięgnęła po tomografię mikrokomputerową – najnowocześniejszą technikę obrazowania, która zapewnia trójwymiarowe obrazy zmumifikowanych pszczół znajdujących się głęboko w zamkniętych kokonach. Ta przełomowa technologia umożliwia badaczom badanie skomplikowanych struktur anatomicznych owadów i zdobywanie cennych informacji na temat ich przeszłych wcieleń.
Chociaż odkrycie tych zmumifikowanych pszczół samo w sobie jest niewątpliwie niezwykłe, to ich potencjalne implikacje są jeszcze bardziej urzekające. W miarę jak świat zmaga się z rosnącymi zagrożeniami wynikającymi ze zmiany klimatu, zanik kluczowych zapylaczy, takich jak pszczoły, staje się problemem coraz bardziej niepokojącym. Zrozumienie, jaki wpływ na te pszczoły mogły mieć zmiany środowiskowe w przeszłości, naukowcy mają nadzieję uzyskać wgląd w obecne populacje pszczół i opracować strategie odporności na przyszłość.
Geopark Naturtejo, obejmujący region Odemira, odgrywa kluczową rolę w tych badaniach. Geopark będący częścią Światowej Sieci UNESCO obejmuje kilka gmin i ma na celu ochronę i badanie cudów geologicznych i ekologicznych regionu. Odkrycie zmumifikowanych pszczół dodaje kolejną warstwę bogactwa niesamowitej różnorodności biologicznej geoparku i wzmacnia jego znaczenie w zrozumieniu zawiłych zawiłości naszego świata przyrody.
Wyniki zostały opublikowane w czasopiśmie Artykuły z Paleontologii. 27 lipca 2023 r.
