Chitsuwa chePacific cheYap, nzvimbo inozivikanwa nokuda kwezviwanikwa zvayo zvinoshamisa izvo zvakashamisa vanochera matongo kwemazana emakore. Chimwe chezvakagadzirwa zvakadaro idombo rai - rudzi rwakasiyana rwemari inotaura nyaya inonakidza nezvenhoroondo netsika zvechitsuwa.
Iro dombo rerai haisiriyo mari yako. Irimestone disk hombe, imwe yakatokura kupfuura munhu. Chimbofungidzira uremu hwakazara uye hurema hwemhando yematombo aya.
Asi, matombo aya akashandiswa semari nevanhu veYapese. Aitsinhaniswa sezvipo zvomuchato, zvaishandiswa nokuda kwezvikonzero zvezvamatongerwe enyika, zvakabhadharwa sorudzikinuro, uye kunyange kuchengetwa senhaka.
Asi pakanga paine dambudziko guru nerudzi urwu rwemari - kukura kwavo uye kusasimba kwavo kwakaita kuti zviomere muridzi mutsva kutamisa dombo padyo nemba yavo.
Kukurira iyi denho, nzanga yeYapese yakagadzira gadziriro yokutaura youchenjeri. Nhengo yega yega yenharaunda yaiziva mazita evaridzi vematombo uye ruzivo rwezvekutengesa kupi zvako. Izvi zvaiita kuti pave pachena uye zvaidzora kufambiswa kwemashoko.
Kurumidza kumberi kuzuva ranhasi, kwatinozviwana tiri munguva ye cryptocurrencies. Uye kunyangwe matombo erai uye cryptocurrencies zvingaite sepasirese zvakaparadzana, pane kufanana kunoshamisa pakati pezviviri izvi.
Pinda iyo blockchain, yakavhurika ledger ye cryptocurrency muridzi inopa pachena uye chengetedzo. Zvakafanana netsika yemuromo yeYapese, apo munhu wese aiziva kuti nderipi dombo.
Vanochera matongo vakashamisika kuona kuti iyi yekare "oral ledger" uye blockchain yanhasi yakaita basa rimwe chete kune mari yavo - kuchengetedza nharaunda kutonga pamusoro peruzivo nechengetedzo.
Saka, sezvatinoongorora zvakadzama mukati mezvakavanzika zvematombo erai uye blockchain, tinotanga kuona kuti kunyangwe kure kure kure kwenguva netsika, mamwe masimboti emari anoramba asina kuchinjika.