Ulupoo 5: O le ulupoo o le tagata e 1.85 miliona tausaga le matua na faamalosia ai saienitisi e toe mafaufau i le amataga o le evolusione o tagata.

O le ulupoo o se hominin ua leai, na ola i le 1.85 miliona tausaga talu ai!

I le 2005, na maua ai e saienitisi se ulupoʻo atoa o se tuaa o tagata anamua i le nofoaga o suʻesuʻega anamua o Dmanisi, o se tamaʻi taulaga i le itu i saute o Georgia, Europa. O le ulupo'o o se mea ua leai hominin lea na soifua i le 1.85 miliona tausaga ua mavae!

Ulupo'o 5 po'o le D4500
Ulupoo 5 / D4500: I le 1991, na maua ai e le saienitisi Georgian o David Lordkipanidze ni uiga o galuega a tagata i le ana i Dmanisi. Talu mai lena taimi, e lima ulupoo hominin muamua na maua i luga o le saite. Ulupoo 5, na maua i le 2005, o le faʻataʻitaʻiga sili ona atoatoa o latou uma.

Taʻua o le Ulupo'o 5 po'o le D4500, o le suʻesuʻega o mea anamua e matuaʻi atoatoa ma e umi ona foliga, nifo tetele ma se tamaʻi faiʻai. O se tasi lea o ulupoo o le hominin anamua e lima na maua i Dmanisi, ma ua faamalosia ai saienitisi e toe mafaufau i le tala i le amataga o le evolusione o tagata.

E tusa ai ma le au suʻesuʻe, "O le mea na maua e maua ai le faʻamaoniga muamua o Homo anamua e aofia ai tagata matutua e laiti faiʻai ae o le tino, tino ma vae e oʻo atu i le tapulaa pito i lalo o suiga faʻaonapo nei."

Dmanisi o se taulaga ma nofoaga suʻesuʻe i le Kvemo Kartli itulagi o Georgia e tusa ma le 93 kilomita i sautesisifo o le laumua o le malo o Tbilisi i le vanu vaitafe o Mashavera. O le nofoaga o le hominin na tusia i le 1.8 miliona tausaga talu ai.

O se faasologa o ulupulu sa i ai uiga eseese faaletino, na maua i Dmanisi i le amataga o le 2010s, na taitai atu ai i le manatu o le tele o ituaiga eseese o le ituaiga o Homo o le mea moni o se gafa e tasi. Ma o le Ulupoo 5, poʻo le taʻutaʻua aloaʻia o le "D4500" o le ulu lima lona lima lea na maua i Dmanisi.

Ulupoo 5: O se ulupoo o le tagata e 1.85 miliona tausaga le matua na faamalosia ai saienitisi e toe mafaufau i le amataga o le evolusione o le tagata 1
Ulupoo 5 i le Falemataaga a le Atunuu © Wikimedia Commons

Seia oʻo i le 1980s, na manatu saienitisi o hominins na faʻatapulaʻaina i le konetineta o Aferika mo le atoa o le lalolagi. Uluai Pleistocene (seia o'o i le 0.8 miliona tausaga talu ai), na'o le femalaga'i i fafo i se vaega ua ta'ua Mai Aferika I. O le mea lea, o le tele o taumafaiga suʻesuʻe suʻesuʻe sa le faʻatatau i Aferika.

Ae o le Dmanisi archeological site o le uluai nofoaga o hominin mai Aferika ma o le auiliiliga o ana mea taua na faaalia ai o nisi o hominins, aemaise lava Homo erectus georgicus na tuua Aferika e pei o le 1.85 miliona tausaga talu ai. O ulupo'o uma e 5 e taitutusa le matutua.

Ae ui i lea, o le tele o saienitisi ua fautuaina le Skull 5 e avea ma masani masani o Homo erectus, o tuaa o tagata e masani ona maua i Aferika mai le vaitaimi lava e tasi. A o nisi ua fai mai e faapea Australopithecus sediba na ola i le mea ua taʻua nei o Aferika i Saute pe a ma le 1.9 miliona tausaga talu ai ma o le ituaiga o Homo, e aofia ai tagata i aso nei, e manatu e tupuga mai.

E tele avanoa fou ua ta'ua e le to'atele o saienitisi, ae o le mea e faanoanoa ai, o lo'o taofia pea i tatou i foliga moni o lo tatou lava talafaasolopito.