Μια διεθνής ομάδα ερευνητών από το Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για την Εξελικτική Ανθρωπολογία στη Λειψία της Γερμανίας, αναφέρει εντελώς νέες ιδέες για τους κανόνες γάμου και τις οικογενειακές δομές της Εποχής του Χαλκού στην Ελλάδα. Οι αναλύσεις των αρχαίων γονιδιωμάτων δείχνουν ότι η επιλογή των γαμήλιων συντρόφων καθοριζόταν από τη δική του συγγένεια.
Η γνωστή μορφή μιας μινωικής θεάς, καλλιτεχνικά οικειοποιημένη και απεικονισμένη να κρατά αλυσίδες DNA αντί για φίδια. Ο πληθυσμός γεννιέται από το «αρχαίο» σώμα της. Η πορτοκαλί και η κόκκινη γενεαλογία αναφέρεται στο ερευνητικό εύρημα της ενδογαμίας μεταξύ πρώτου και δεύτερου ξαδέλφου.
Όταν ο Heinrich Schliemann ανακάλυψε τους πλούσιους σε χρυσό τάφους των Μυκηνών με τις περίφημες χρυσές μάσκες τους πριν από περισσότερα από 100 χρόνια, μπορούσε μόνο να κάνει εικασίες για τη σχέση των ανθρώπων που ήταν θαμμένοι σε αυτούς. Τώρα, με τη βοήθεια της ανάλυσης των αρχαίων γονιδιωμάτων, κατέστη δυνατή για πρώτη φορά η απόκτηση γνώσεων σχετικά με τους κανόνες συγγένειας και γάμου στη Μινωική Κρήτη και τη Μυκηναϊκή Ελλάδα. Τα αποτελέσματα δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Nature Ecology & Evolution.
Μια ερευνητική ομάδα από το Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για την Εξελικτική Ανθρωπολογία (MPI-EVA), μαζί με μια διεθνή ομάδα συνεργατών, ανέλυσαν περισσότερα από 100 γονιδιώματα ανθρώπων της Εποχής του Χαλκού από το Αιγαίο. «Χωρίς τη μεγάλη συνεργασία με τους εταίρους μας στην Ελλάδα και παγκοσμίως, αυτό δεν θα ήταν δυνατό», λέει ο αρχαιολόγος Philipp Stockhammer, ένας από τους κύριους συγγραφείς της μελέτης.
Πρώτο βιολογικό γενεαλογικό δέντρο μυκηναϊκής οικογένειας
Χάρη στις πρόσφατες μεθοδολογικές προόδους στην παραγωγή και αξιολόγηση αρχαίων γενετικών συνόλων δεδομένων, κατέστη πλέον δυνατή η παραγωγή εκτεταμένων δεδομένων ακόμη και σε περιοχές με προβληματική διατήρηση του DNA λόγω κλιματικών συνθηκών, όπως η Ελλάδα. Για έναν μυκηναϊκό οικισμό του 16ου αιώνα π.Χ., κατέστη δυνατή ακόμη και η ανοικοδόμηση της συγγένειας των κατοίκων του σπιτιού - το πρώτο γενεαλογικό δέντρο που έχει μέχρι στιγμής ανακατασκευαστεί γενετικά για ολόκληρη την περιοχή της αρχαίας Μεσογείου.
Προφανώς, μερικοί από τους γιους ζούσαν ακόμα στο χωριουδάκι των γονιών τους στην ενηλικίωση. Τα παιδιά τους θάφτηκαν σε έναν τάφο κάτω από την αυλή του κτήματος. Μια από τις συζύγους που παντρεύτηκαν στο σπίτι έφερε την αδερφή της στην οικογένεια, καθώς και το παιδί της θάφτηκε στον ίδιο τάφο.
Συνηθίζεται να παντρεύεται κανείς τον πρώτο ξάδερφό του
Ωστόσο, ένα άλλο εύρημα ήταν εντελώς απροσδόκητο: στην Κρήτη και στα άλλα ελληνικά νησιά, καθώς και στην ηπειρωτική χώρα, ήταν πολύ συνηθισμένο να παντρευτεί κανείς τον πρώτο ξάδερφό του πριν από 4,000 χρόνια.
«Περισσότερα από χίλια αρχαία γονιδιώματα από διαφορετικές περιοχές του κόσμου έχουν δημοσιευτεί τώρα, αλλά φαίνεται ότι ένα τόσο αυστηρό σύστημα συγγενικού γάμου δεν υπήρχε πουθενά αλλού στον αρχαίο κόσμο», λέει η Ειρήνη Σκουρτανιώτη, η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης. που διεξήγαγε τις αναλύσεις. «Αυτό ήταν μια πλήρης έκπληξη για όλους μας και εγείρει πολλά ερωτήματα».
Πώς μπορεί να εξηγηθεί αυτός ο συγκεκριμένος κανόνας γάμου, η ερευνητική ομάδα μπορεί μόνο να υποθέσει. «Ίσως αυτός ήταν ένας τρόπος για να αποτραπεί η κληρονομούμενη γεωργική γη να διαιρείται όλο και περισσότερο; Σε κάθε περίπτωση, εγγυήθηκε μια ορισμένη συνέχεια της οικογένειας σε ένα μέρος, η οποία είναι σημαντική προϋπόθεση για την καλλιέργεια της ελιάς και του κρασιού, για παράδειγμα», υποπτεύεται ο Stockhammer. «Το σίγουρο είναι ότι η ανάλυση των αρχαίων γονιδιωμάτων θα συνεχίσει να μας παρέχει φανταστικές, νέες γνώσεις για τις αρχαίες οικογενειακές δομές στο μέλλον», προσθέτει η Σκουρτανιώτη.
Αρχικά δημοσιεύτηκε: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology – Nature Ecology & Evolution
