Ni Amẹrika iṣaaju-Columbian, awọn Incas ni ijọba ti o tobi julọ ati ọlaju ti n dagba. Won so oruko ijoba won ni Tawantinsuyu, itumo re "Awọn Agbegbe United Mẹrin," nwon si sin Olorun Oorun, Inti. Olori rẹ gbagbọ pe o jẹ Sapa Inca, “Ọmọ ti Oorun”, ọba ti aye ti ẹtọ atọrunwa.
Awọn Incas ti gba agbara lori ọpọlọpọ awọn eniyan miiran ni agbegbe wọn, boya nipasẹ iṣẹgun tabi nipasẹ ifarapọ alaafia, ti wọn si ti fi aṣẹ wọn lelẹ lori awọn ẹgbẹ ẹsin miiran, ti o tipa bayi ṣafikun apakan nla ti iwọ-oorun South America sinu ijọba tiwọn, Tawantinsuyu.
Bí ó ti wù kí ó rí, àwọn kan wà tí wọ́n kọjú ìjà sí àwọn Inca ‘tí a kò lè ṣẹ́gun’ ní pàtàkì ju àwọn mìíràn lọ tí àwọn kan tilẹ̀ ní ìyọrísí láti mú ìbẹ̀rù sínú ọkàn-àyà líle wọn. Iru bẹ ni ọran ti Chachapoya, awọn “Awọn alagbara ti awọsanma,” ti o ṣakoso lati koju isunmọ Inca fun igba diẹ pẹlu iranlọwọ diẹ lati ọdọ Shaman-oṣó ati awọn mummies ti ngbe.
Awọn alagbara awọsanma ti Perú
Ni 4,000 km ni oke ti o de awọn ẹsẹ ti Andes ni Perú, ati pe nibẹ ni awọn eniyan Chachapoya gbe, ti wọn tun mọ ni "Awọn alagbara ti Awọsanma." Awọn orisun atijọ ṣe apejuwe awọn eniyan aramada wọnyi gẹgẹbi awọn ẹni-kọọkan ti o ni awọ fẹẹrẹ ju awọn eniyan miiran ni agbegbe, gẹgẹbi awọn Incas. Pẹlupẹlu, wọn yapa kii ṣe nipasẹ awọn ẹya ara wọn nikan, ṣugbọn nipasẹ aṣa alailẹgbẹ ti wọn fi silẹ.
Awọn jagunjagun ti awọsanma jẹ ọdẹ olori ati pe wọn lo lati tọju ori awọn ọta wọn bi idije. Ọrọ naa "sarcophagus" akọkọ han ni Giriki, nibiti o tumọ si "ijẹ ẹran-ara," ṣugbọn nigbati o wa si Chachapoya, awọn okú wọn ko sin ni sarcophagi nikan, ṣugbọn tun lori awọn odi ti awọn ile wọn.
Lori okuta nla kan ni Carajía, Peru, ariwa ila-oorun ti ilu Chachapoyas, ọpọlọpọ awọn eeya ti o ni oju eniyan ni a le rii lati ọna jijin. Apakan ti o nifẹ nipa awọn ere wọnyi ni otitọ pe wọn tun jẹ sarcophagi ti o ni awọn ara mummified.
Awọn okú ninu awọn alãye
Nínú ìran ti ọ̀làjú ẹni tí kò dán mọ́rán yìí, ara àti ọkàn ni a kò kà sí ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀, àti pé jíjẹ́ òkú ní ti gidi túmọ̀ sí wíwàláàyè nínú ayé àwọn òkú. Eyi ni idi ti wọn fi kọ awọn ile ti awọn okú nibiti wọn yoo gbe awọn iya ti oloogbe wọn si.
Awọn oṣó rẹ ni o bẹru jakejado Mesoamerica, bi o ti gbagbọ pe o lagbara lati ṣe apẹrẹ ni eyikeyi iru ẹranko igbẹ ati ti gbigbe awọn eegun ẹru sori awọn mummies ti oloogbe naa. Awọn Incas bẹru awọn mummies Chachapoya, ti wọn rii wọn bi awọn aiku ti o le dide ki o fa iku si gbogbo awọn onigberaga tabi alaimọ - to lati da wọn lẹnu si mojuto.
Apeere ti o ṣe pataki julọ ti ala-ilẹ mimọ Chachapoya ni a le rii ni Kuelap nibiti a ti sin awọn okú sinu awọn odi ti ikole nla naa. Dosinni ti awọn eniyan ti wa ni sin nibẹ gẹgẹ bi ara ti awọn predilection, ati awọn alagbara ti awọn awọsanma ni lati sin okú wọn lori awọn oke apata.
A ṣe akiyesi zenith bi nini pataki pataki, paapaa fun awọn ayẹyẹ, nitorinaa gbogbo ikole ni a kọ ni ọna ti Oorun yoo dide ni ẹgbẹ kan ti eto ati ṣeto taara idakeji. Awọn Shamans ti Chachapoya mọ awọn ọjọ gangan nigbati õrùn yoo tàn lori ikole, gẹgẹbi March 4th, ati pe nigbana ni awọn aṣa mimọ, awọn ayẹyẹ ati awọn ayẹyẹ ṣe.
Ẹbọ ati resistance
Àyẹ̀wò tẹ́ńpìlì náà tún kan ìrúbọ. Ní Kuelap, àwọn awalẹ̀pìtàn ti rí egungun ọ̀pọ̀lọpọ̀ ẹranko tí wọ́n ń fi ẹ̀jẹ̀ rúbọ ní yàrá àríwá tẹ́ńpìlì, àti ẹ̀rí àwọn ara tí wọ́n jẹrà níbi tí wọ́n ti ṣubú lẹ́yìn tí wọ́n ti pa wọ́n—ó tó láti fi ẹ̀rí ìrúbọ ènìyàn hàn.
ipari
Perú atijọ jẹ ile si ọpọlọpọ awọn aṣa, pupọ julọ wọn tun jẹ ohun ijinlẹ si awọn onimọ-jinlẹ ode oni, ati aṣa Chachapoya jẹ ọkan ninu pataki julọ ninu wọn. Wọn ni awọn abuda ati awọn ilana ti o yatọ patapata lati ọdọ awọn miiran ni agbegbe naa, wọn si ṣaṣeyọri awọn agbara ti ẹnikan ko le jere ni akoko yẹn. Ọpọlọpọ pe wọn ti Ibawi, ọpọlọpọ ni ibatan wọn pẹlu ọlaju ti o sọnu ti ilọsiwaju, lakoko ti ọpọlọpọ sọ wọn lati jẹ ọmọ ti awọn ara ilu Yuroopu.
