'Stonehenge' ea lilemo li 9,350 ea ka tlasa metsi a fumanoeng Leoatleng la Mediterranean a ka ngola nalane bocha

Ka 2015, ho ile ha fumanoa monolith e koahetsoeng ka bolelele ba limithara tse 39 ka metsing a lebopong la Sicily botebo ba limithara tse ka bang 130. Tlhahiso ena ea baepolli ba lintho tsa khale e ts'oanang le sebopeho se makatsang sa Stonehenge e ka ngola nalane eo re e tsebang bocha.

'Stonehenge' ea lilemo li 9,350 ea ka tlasa metsi a fumanoeng Leoatleng la Mediterranean a ka ngola nalane ea nalane 1
Ho ile ha sibolloa monolith e koahetsoeng ka bolelele ba maoto a 39 e nang le setaele sa Stonehenge lebopong la Sicily ka 2015 lebopong le sa tebang la kanale, mme liphuputso li bonts'a hore e entsoe ke motho.

Tlhaloso ea Stonehenge e ka tlas'a metsi ea Sicily (Pantelleria Vecchia Bank Megalith)

'Stonehenge' ea lilemo li 9,350 ea ka tlasa metsi a fumanoeng Leoatleng la Mediterranean a ka ngola nalane ea nalane 2
Setšoantšo se bonts'a maikutlo a mararo a monolith ho Sicilian Channel, bohareng ba Leoatle la Mediterranean.

Monolith e entsoeng ke motho e fumanoeng Leoatleng la Mediterranean e na le bonyane lilemo tse 9,350. Boima ba eona e ka ba lithane tse 15 mme e robehile likarolo tse peli. E na le masoba a mararo a tloaelehileng a bophara bo ts'oanang: e 'ngoe ee tšela kaholimo,' me e 'ngoe e mahlakore a mabeli a monolith.

'Stonehenge' ea lilemo li 9,350 ea ka tlasa metsi a fumanoeng Leoatleng la Mediterranean a ka ngola nalane ea nalane 3
Setšoantšo se bontša maikutlo a mangata a sebopeho, seo ho lumeloang hore se betliloe lefikeng lilemong tse ka bang 10,000 XNUMX tse fetileng.
Lejoe la Stonehenge

Sefika sa pele sa Stonehenge se Wiltshire, England, se na le lesale la majoe a emeng, le leng le le leng le bolelele ba limithara tse 13, bophara ba limithara tse supileng le boima ba lithane tse 25. Seemahale se tummeng sa Neolithic se hokahane le ho likela ha letsatsi nakong ea mariha le ho chaba hoa letsatsi la lehlabula mme ho nahanoa hore e sebelisitsoe ke batho ba khale ho lekola leholimo.

'Stonehenge' ea lilemo li 9,350 ea ka tlasa metsi a fumanoeng Leoatleng la Mediterranean a ka ngola nalane ea nalane 4
Ho ka etsahala hore ebe Stonehenge ke sefika sa nalane se tummeng ka ho fetisisa lefatšeng. E hahiloe ka mekhahlelo e mengata: sefika sa pele e ne e le sefika sa pele sa henge, se hahiloeng lilemong tse ka bang 5,000 2500 tse fetileng, mme selika-likoe se ikhethang sa majoe se ile sa emisoa qetellong ea nako ea Neolithic hoo e ka bang ka XNUMX BC.

Ho nahanoa hore seemahale seo e ne e boetse e le sebaka seo batho ba boholo-holo ba ka kopanelang ho sona 'me e ka' na eaba e ne e le sebaka sa bolumeli moo batho ba neng ba rapela baholo-holo ba bona teng. Ba bang ba re e ne e le sebaka sa bafu, ha ba bang ba re e ne e le sebaka sa pholiso, hobane majoe a majoe a ne a ka otloa ho etsa lerata leo ho nahanoang hore le na le matla a mohlolo kapa a pholiso.

Baepolli ba lintho tsa khale ba ileng ba fumana monolith ea Sicily-henge ba reng ka eona?

Ha ho na lits'ebetso tse tsebahalang tsa tlhaho tse ka hlahisang likarolo tsena, ho latela Dr. Emanuele Lodolo oa Setsi sa Naha sa Lithuto tsa Leoatleng le Boiteko ba Geophysics naheng ea Italy le Dr. Zvi Ben-Avraham oa Univesithi ea Haifa le Yunivesithi ea Tel Aviv e Israel, ea o fumane monolith.

"Monolith e entsoe ka lejoe le leng ntle le a mang a lihlekehleke tse haufi, 'me a arohane le bona," boramahlale ba boletse.

"E entsoe ka li-calcirudite tsa Late Pleistocene age, joalo ka ha ho fumanoe ka litekanyo tsa radiocarbon tse khannoeng likhechaneng tse 'maloa tsa likhetla tse ntšitsoeng mecheng ea mafika."

Monolith e fumanoe ho Pantelleria Vecchia Bank, sehlekehleke sa mehleng sa Sicilian Channel. Sehlekehleke sena, ho latela baepolli ba lintho tsa khale, se ile sa koaheloa ka mokhoa o makatsang nakong ea likhohola lilemong tse 9,300 tse fetileng.

"Lilemo tse fumanoeng li theoha ka tatellano ea liketsahalo nakong ea qaleho ea nako ea Mesolithic ea SE Europe le Middle East," Ngaka Lodolo le Ngaka Ben-Avraham ba boletse.

"Ho sibolloa ha sebaka se koahetsoeng ke metsi Setsing sa Sicilian ho ka eketsa tsebo ea rona ea tsoelo-pele ea pele ka lebopong la Mediterranean le maikutlo a rona mabapi le boqapi ba mahlale le nts'etsopele e fihletsoeng ke baahi ba Mesolithic."

Monolith e ne e hloka sistimi ea ho itšeha, ho cheka, ho tsamaisa le ho kenya eo ntle le pelaelo e senolang boiphihlelo ba bohlokoa ba mahlale le boenjineri bo boholo.

"Tumelo ea hore baholo-holo ba rona ba haelloa ke tsebo, boiphihlelo le mahlale a morao-rao a ho sebelisa thepa ea leoatle kapa ho tšela maoatle, e tlameha ho tloheloa hanyane ka hanyane," ho boletse baepolli ba lintho tsa khale.

"Liphuputso tsa morao-rao tsa thuto ea ho epolloa ha lintho tsa khale tse koahetsoeng li tlositse khopolo ea theknoloji ea" primitivism "hangata eo ho thoeng e entsoe ke litsomi tse bokellang mabopong," baepolli ba lintho tsa khale ba phethile.

Baahi ba lihlekehleke bao e neng e le bona ba hahileng monolith?

Sena ke 'nete hore monolith ea mokhoa oa Stonehenge oa Sicily o ka fana ka leseli ho tsoelo-pele ea pele e neng e bitsa lehae la Mediterranean. Ha ho tsejoe hore na monolith ea Mediterranean e ne e eme e le mong kapa e le karolo ea sehlopha, joalo ka ha ho bonoa ho Stonehenge, e nyane haholo, e hahiloe hoo e ka bang ka 2,600 BC.

Kajeno, ha ho tsejoe hanyane ka batho ba neng ba lula Pantelleria Vecchia Bank ho Sicilian Channel lilemong tse 10,000 XNUMX tse fetileng. Leha ho le joalo, kaho ea lejoe le bontša hore e ne e le basebetsi ba nang le boiphihlelo, ba khonang ho ntša, ho seha le ho tsamaisa lejoe le leholo.

Litsebi li lumela hore batho ba ne ba rekisa litlhapi tseo ba li tšoasitseng le lihlekehleke tse ling. Lejoe le kanna la sebetsa e le mofuta oa khale oa 'ntlo ea mabone' kapa lebone la lehae, kapa esita le sebaka sa ho tlama le ho emisa likepe tsa ho tšoasa litlhapi. Le ha bohloeki ba eona bo sa re kholise hore e ne e le sebaka sa ho emisa likepe tsa ho tšoasa litlhapi ka nako eo. Haeba ho joalo, ho bohlokoa ho tseba hore na liketsoana tsa bona li ne li le kholo hakae.

Sehlekehleke sena se ile sa koaheloa ke metsi nakong ea likhohola lilemong tse 9,500 XNUMX tse fetileng, kamora 'Glacial Maximum ea hoqetela. Ena e ne e le nako ea hoqetela nalaneng ea boemo ba leholimo ea Lefatše nakong ea leqhoa nakong ea hoqetela ha leqhoa le ne le hlahelletse haholo.

Ka tlas'a metsi Stonehenge Sicily
'Mapa o nang le liqeto tse phahameng o bonts'a monolith e bolelele ba maoto a 39 mokatong oa Mediterranean. © Setšoantšo: E. Lodolo

Seteishene sa Sicilian ke e 'ngoe ea lishelefo tse sa tebang tsa sebaka se bohareng sa Mediterranean moo litlamorao tsa ho fetoha hoa bophahamo ba leoatle li neng li le matla haholo. Jeokrafi ea khale ea Leoatle la Mediterranean e fetotsoe haholo ke keketseho ea bophahamo ba leoatle kamora ho qetela ha Glacial Maximum.

Ho sibolloa ha monolith ho fana ka maikutlo a tsoelo-pele ea pele ho nalane e neng e atlehile sehlekehlekeng mme batho ba khale ba kanna ba kolone ba bang haufi le bona. Hobane tšibollo ena e fana ka bopaki ba ketsahalo ea bohlokoa ea Mesolithic sebakeng sa Sicilian Channel.

Radiocarbon ea likhechana tsa likhetla tse ntšitsoeng lejoeng la monolithic e supa lejoe ka bolona hore le lilemo li 40,000 ha mokatong oa leoatle o potileng monolith o le lilemo li 10 million. Sena se fana ka maikutlo a hore megalith e kanna eaba e ne e betliloe lejoe le tsoang kantle ho naha.

fihlela qeto e

Ho fihlela kajeno, ha ho letho le leholo le ntseng le hlahlojoa ka tsoelo-pele ea batho ea pele ho nalane. Empa hajoale, boramahlale ba qala ho lumela hore ba batla ba fositse tatellano ea nalane ea nalane, le hore ho na le ho haellang moo.

Haeba re nyarela nalane ea Lefatše, re tla fumana hore 'lilemo tse 9,350 tse fetileng' li ne li le hantle kamora 'mehla ea leqhoa' la hoqetela, haholoholo boroa ba Europe. Kahoo monolith e fumanoeng lebopong la Sicily ka sebele ha ea ka ea lahleloa moo (ka leoatleng) ka ho chesa leqhoa kapa likhohola. Sebopeho le masoba mohlomong a supa hore e koetsoe ebile e lokiselitsoe lipalangoang.

Ha re na tse ngata tse fumanoeng joalo hobane li tsofetse haholo, ekaba ha li phele hantle, kapa boholo ba tsona li ka tlasa leoatle kapa ha li tsebahale. Ha ho na baepolli ba lintho tsa khale (haholo-holo baepolli ba lintho tsa khale ba leoatleng) mme e ntse e le tšimo e ncha, haeba e se mahlale. Libaka, metsana, litoropo esita le litoropo kaofela li na le bophahamo ba bophahamo ba leoatle, ka hona se etsahetseng nakong e fetileng se tlameha ho patoa ka botebo tlasa buluu bo sa tsejoeng.