Mmepe anya nke Mayan adọrọwo mmasị ndị nchọpụta na ndị ọkà mmụta ihe ochie, na maka ezi ihe kpatara ya. Ihe owuwu dị mgbagwoju anya, usoro ide ihe dị mgbagwoju anya, na ọganihu dị egwu na mbara igwe na mgbakọ na mwepụ esonyela na mmepeanya na-adịgide adịgide nke ndị Mayan. N'oge na-adịbeghị anya, otu ndị nchọpụta jiri teknụzụ laser kpughee otu obodo Mayan oge ochie nke zoro ezo n'ime oke ọhịa Guatemalan ruo ọtụtụ narị afọ. Nchọpụta a dị egwu na-amụba ìhè ọhụrụ na akụkọ ihe mere eme na-adọrọ adọrọ nke ndị Mayan na ihe ha rụpụtara dị ịrịba ama.
Otu mba dị iche iche nke ndị ọkà mmụta ihe ochie na-achọ ihe fọdụrụ nke mmepeanya ndị Maya oge ochie na Guatemala jisiri ike kpughee ọtụtụ puku ụlọ ndị a na-ahụbughị na mbụ zoro ezo n'okpuru oke ọhịa mmiri ozuzo, dị ka nchọpụta ọhụrụ e bipụtara na magazin Science.
Iji usoro nyocha laser nke ikuku mara dị ka nchọpụta ọkụ na ọkwa, ma ọ bụ LiDAR na nkenke, ndị nchọpụta nwere ike ịchọpụta ihe dị ka ihe owuwu oge ochie 61,480 gbasasịrị na square kilomita 2,144 nke Maya Biosphere Reserve.
"N'agbanyeghị na ụfọdụ ọmụmụ LiDAR gara aga akwadola anyị maka nke a, naanị ịhụ ọnụ ọgụgụ nke ihe owuwu oge ochie n'ofe ala ahụ bụ ihe na-agbawa obi. Anọla m na-agagharị n'oké ọhịa ndị Maya ruo afọ 20, ma LiDAR gosiri m ihe m na-ahụbeghị. Enwere ụlọ okpukpu atọ ma ọ bụ anọ karịa ka m chere, "Thomas Garrison, onye ọkà mmụta ihe ochie na kọleji Ithaca na onye na-ede akwụkwọ, kwuru. Gizmodo.
Ọ gbakwụnyere na "otu n'ime ihe ndị kacha atọ ụtọ achọtara bụ obere pyramid dị n'etiti etiti obodo Tikal," na-akọwapụta na eziokwu ahụ bụ na LiDAR nyere aka chọta pyramid ọhụrụ "n'otu n'ime obodo ndị a na-esepụta nke ọma na nke ghọtara" gosiri otú nkà na ụzụ a si baara ndị ọkà mmụta ihe ochie uru.
Ihe omuma ohuru a mere ka ndi sayensi kwenye na ndi Maya Lowlands nwere onu ogugu ndi mmadu ruru nde mmadu 11 n'oge Oge Ochie (650 ruo 800 AD), nke nwere ike iputa na "a ghaghi imeghari otutu oke ala mmiri maka ugbo ugbo. iji kwado ndị mmadụ a."
Nchoputa a site na nleba anya nke laser bu ihe omuma ihe omumu ihe ochie. Nkà na ụzụ ọhụrụ a nwere ike inye aka n'ikpughe ọtụtụ mmepeanya ndị ọzọ furu efu na ndị echefuru echefu nke ahịhịa ọhịa zoro ezo. Ihe nchoputa a na-enye ihe omuma bara uru banyere mmepeanya Mayan ma ga-eduga na ya nyocha ọzọ na nnukwu nchọpụta. Mmezu a bụ ihe na-egosi ohere nke teknụzụ ọgbara ọhụrụ na mkpa ọ dị n'ịga n'ihu nchọgharị ihe ochie.
