لکين سال اڳ، انٽارڪٽيڪا گونڊوانا جو حصو هو، جيڪو ڏاکڻي اڌ گول ۾ واقع هڪ وڏي زميني ماڳ هو. ان عرصي دوران، هاڻي برف ۾ ڍڪيل علائقو اصل ۾ ڏکڻ قطب جي ويجهو وڻن جو گهر هو.
انهن وڻن جي پيچيده فوسلز جي دريافت هاڻي ظاهر ڪري رهي آهي ته اهي ٻوٽا ڪيئن وڌندا آهن ۽ ٻيلن کي ممڪن طور تي ڇا ملندو آهي جيئن اڄوڪي ڏينهن ۾ گرمي پد وڌڻ جاري آهي.
ايرڪ گلبرنسن، يونيورسٽي آف وڪوسنسن-ملواڪي ۾ paleoecology ۾ ماهر، اشارو ڪيو ته، انٽارڪيڪا پولر بايوم جي ماحولياتي تاريخ کي محفوظ ڪري ٿو جيڪو تقريبا 400 ملين سالن تائين آهي، جيڪو بنيادي طور تي مڪمل طور تي ٻوٽن جي ارتقاء جو آهي.
ڇا انٽارڪيڪا ۾ وڻ ٿي سگهن ٿا؟
جڏهن هڪ نظر انٽارڪيڪا جي موجوده سرد ماحول تي آهي، اهو سرسبز ٻيلن جو تصور ڪرڻ ڏکيو آهي جيڪو هڪ ڀيرو موجود هو. فوسل جي باقيات کي ڳولڻ لاءِ، گلبرنسن ۽ سندس ٽيم کي برفاني ميدانن ڏانهن اڏامڻ، گليشيئرن جي مٿان چڙهڻ ۽ سخت ٿڌي هوائن کي برداشت ڪرڻو پيو. بهرحال، تقريبن 400 ملين کان 14 ملين سال اڳ، ڏکڻ براعظم جي منظرنامي بلڪل مختلف ۽ وڌيڪ سرسبز هئي. آبهوا به نرم هئي، پر پوءِ به هيٺين ويڪرائي ڦاڪن ۾ اڀرندڙ نباتات کي اڄ جي حالتن وانگر سياري ۾ 24 ڪلاڪ اونهاري ۽ اونهاري ۾ مسلسل ڏينهن جي روشني برداشت ڪرڻي پوندي هئي.
گلبرنسن ۽ سندس ساٿي تحقيق ڪري رهيا آهن Permian-Triassic mass extinction، جيڪو 252 ملين سال اڳ ٿيو ۽ ڌرتيءَ جي 95 سيڪڙو نسلن جي موت جو سبب بڻيو. اهو تصور ڪيو ويندو آهي ته ختم ٿيڻ جو سبب وڏي مقدار ۾ گرين هائوس گيسز جو ٻرندڙ جبلن مان نڪرندو آهي، جنهن جي نتيجي ۾ رڪارڊ ٽوڙڻ واري گرمي ۽ تيزابي سمنڊن جي نتيجي ۾. هن ختم ٿيڻ ۽ موجوده موسمي تبديلي جي وچ ۾ هڪجهڙائيون آهن، جيڪي سخت نه آهن پر اڃا تائين گرين هائوس گيسس کان متاثر آهن، گلبرنسن چيو.
پرميئن ماس ختم ٿيڻ کان اڳ واري دور ۾، گلوسوپٽيرس جا وڻ ڏاکڻي قطبي ٻيلن ۾ وڻن جون وڏيون قسمون هيون، گلبرنسن لائيو سائنس سان هڪ انٽرويو ۾ چيو. گلبرنسن جي مطابق، اهي وڻ 65 کان 131 فوٽ (20 کان 40 ميٽر) جي اوچائي تائين پهچي سگهن ٿا ۽ وڏيون، فليٽ پنن کي انساني بازو کان به وڌيڪ ڊگهو آهي.
پرميئن جي ختم ٿيڻ کان اڳ، اهي وڻ 35 هين متوازي ڏکڻ ۽ ڏکڻ قطب جي وچ ۾ زمين کي ڍڪيندا هئا. (35 متوازي ڏکڻ ويڪرائي ڦاڪ جو هڪ دائرو آهي جيڪو ڌرتيءَ جي خط استوا واري جهاز کان 35 درجا ڏکڻ آهي. اهو ائٽلانٽڪ سمنڊ، هندي وڏي سمنڊ، آسٽريليا، پئسفڪ سمنڊ ۽ ڏکڻ آمريڪا کي پار ڪري ٿو.)
متضاد حالتون: اڳ ۽ بعد ۾
2016 ۾، انٽارڪٽيڪا ڏانهن فوسل ڳولڻ جي مهم دوران، گلبرنسن ۽ سندس ٽيم ڏکڻ قطب کان ابتدائي دستاويزي پولر ٻيلو تي ٺڪاءُ ڪيو. جيتوڻيڪ انهن ڪا صحيح تاريخ نه ڏني آهي، انهن جو اندازو آهي ته اهو لڳ ڀڳ 280 ملين سال اڳ تيزيءَ سان آتش فشاني راھ ۾ دفن ٿيڻ کان اڳ ترقي ڪئي هئي، جنهن ان کي سيلولر سطح تائين مڪمل حالت ۾ رکيو، جيئن محقق ٻڌايو.
گلبرنسن جي مطابق، انهن کي بار بار انٽارڪيڪا جو دورو ڪرڻ جي ضرورت آهي ته انهن ٻن ماڳن کي وڌيڪ ڳولڻ لاء، جن ۾ پرميئن ختم ٿيڻ کان اڳ ۽ بعد جا فوسل موجود آهن. ٻيلن جي ختم ٿيڻ کان پوءِ هڪ تبديلي آئي، جنهن ۾ Glossopteris هاڻي موجود نه آهي ۽ هڪ نئون ميلاپ ۽ سدا سبز وڻن، جهڙوڪ جديد جينگو جا مائٽ، ان جي جاءِ وٺي رهيا آهن.
گلبرنسن جو ذڪر ڪيو ته هو اهو ڳولڻ جي ڪوشش ڪري رهيا آهن ته انهن تبديلين جو ڪهڙو سبب آهي، جيتوڻيڪ اهي هن وقت ان معاملي تي ڪافي ڄاڻ نه آهن.
گلبرنسن، جيڪو جيو ڪيمسٽري جو پڻ ماهر آهي، اشارو ڪيو ته پٿر ۾ ڍڪيل ٻوٽا ايتري قدر محفوظ آهن جو انهن جي پروٽين جا امينو ايسڊ جزا اڃا به ڪڍي سگهجن ٿا. انهن ڪيميائي جزن جي تحقيق ڪرڻ اهو سمجهڻ لاءِ ڪارائتو ٿي سگهي ٿو ته وڻ ڏکڻ ۾ عجيب روشنيءَ کان ڇو بچيا ۽ گلوسوپٽيرس جي موت جو سبب ڇا ٿيو، هن تجويز ڪيو.
خوشقسمتيءَ سان، سندن وڌيڪ مطالعي ۾، تحقيقي ٽيم (جنهن ۾ آمريڪا، جرمني، ارجنٽائن، اٽلي، ۽ فرانس جا ميمبر شامل آهن) کي هيلي ڪاپٽرن تائين رسائي هوندي ته جيئن ٽرانسانٽارڪڪ جبلن ۾ بيٺل فصلن جي ويجهو پهچي سگهي، جتي فوسل ٿيل ٻيلا. واقع آهن. ٽيم ڪيترن ئي مهينن تائين علائقي ۾ رهندي، جڏهن موسم جي اجازت ڏني وئي ته هيلي ڪاپٽر جي سفرن کي وٺي ويندي. گلبرنسن جي مطابق، علائقي ۾ 24 ڪلاڪ سج جي روشني تمام گهڻي ڏينهن جي سفر جي اجازت ڏئي ٿي، ايتري قدر جو اڌ رات جو سفر جنهن ۾ جبل تي چڙهڻ ۽ فيلڊ ورڪ شامل آهن.
