နိုင်ငံတကာ သိပ္ပံပညာရှင်အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့သည် အာဖရိကမှ ထူးခြားသော ပယင်းအစိတ်အပိုင်းတစ်ခုတွင် မြှုပ်နှံထားသော ယခင်က အမည်မသိမျိုးသုဉ်းသွားသော ပုရွက်ဆိတ်မျိုးစိတ်တစ်ခုကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။ Hamburg ရှိ German Electron Synchrotron (DESY) တွင် X-ray light source PETRA III ကိုအသုံးပြု၍ သုတေသီများ၊ Friedrich Schiller University Jena၊ ပြင်သစ်နိုင်ငံ Rennes တက္ကသိုလ်၊ ပိုလန်ရှိ Gdansk တက္ကသိုလ်နှင့် Germany၊ Geesthacht ရှိ Helmholtz-Zentrum Hereon တို့သည် တိရစ္ဆာန်များထံမှ အရေးကြီးသော တိရစ္ဆာန်များထံတွင် ကျန်ရှိနေသည်များကို ဆန်းစစ်လေ့လာခဲ့ကြပါသည်။ ယခင်ကသိထားသောမျိုးစိတ်များ။
မျိုးစိတ်သစ်နှင့် genus တို့အား အမည်ပေးသည်။ “†Desyopone ဒီမှာ gen. et sp နိုဝင်ဘာလ။” ဤနည်းဖြင့်၊ သိပ္ပံပညာရှင်များသည် ခေတ်မီပုံရိပ်ဖော်နည်းပညာများအကူအညီဖြင့် ဤရှာဖွေတွေ့ရှိမှုအတွက် သိသိသာသာပံ့ပိုးပေးခဲ့သော DESY နှင့် Hereon ပါ၀င်သော သုတေသနအဖွဲ့အစည်းနှစ်ခုကို ဂုဏ်ပြုပါသည်။ အဆုံးစွန်အားဖြင့်၊ စကန်ဖတ်ခြင်းမှ ကျယ်ပြန့်သော phenotype အချက်အလက်များနှင့် သက်ရှိပုရွက်ဆိတ်များ၏ မျိုးရိုးဗီဇခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှုမှ လတ်တလောတွေ့ရှိချက်များကို ပေါင်းစပ်ခြင်းအားဖြင့် မျိုးစိတ်သစ်နှင့် genus ကိုခွဲခြားသတ်မှတ်ရန်သာ ဖြစ်နိုင်သည်။ အဖွဲ့သည် ၎င်း၏ ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုကို Insects သုတေသနဂျာနယ်တွင် ဖော်ပြသည်။
Aneuretinae အစား Ponerinae
ကနဦး ခန္ဓာဗေဒ နှိုင်းယှဥ်မှုများကြောင့် အဆိုပါ တိရိစ္ဆာန်များသည် Aneuretinae မျိုးစိတ်များဖြစ်ပြီး ယခုအချိန်အထိ မျိုးသုဉ်းလုနီးပါးဖြစ်သော ပုရွက်ဆိတ်မျိုးစိတ်များဖြစ်ပြီး သီရိလင်္ကာနိုင်ငံမှ တစ်ခုတည်းသော သက်ရှိမျိုးစိတ်များမှ တစ်ဆင့် သိသာထင်ရှားသည့် မျိုးတုံးလုနီးပါးမျိုးစိတ်များဖြစ်ကြောင်း သိပ္ပံပညာရှင်များက ကောက်ချက်ချခဲ့ကြသည်။ သို့သော် synchrotron micro-computed tomography မှရရှိသော high-resolution ရုပ်ပုံများကြောင့် ၎င်းတို့သည် ဤအထောက်အထားကို ပြန်လည်ပြင်ဆင်ခဲ့သည်။
“ရှုပ်ထွေးသောခါးအပိုင်းနှင့် ကြီးမားသော်လည်း အခြေခံအကျဆုံး လက်အင်္ဂါများ—ပါးစပ်များ—သည် သားကောင်များဖြစ်သော ပုရွက်ဆိတ်များအုပ်စုဖြစ်သည့် Ponerinae မှ ကျွန်ုပ်တို့နှင့် ပိုရင်းနှီးသည်” ဟု Humboldt Research Fellowship တွင် လက်ရှိ Jena တက္ကသိုလ်တွင် အလုပ်လုပ်ကိုင်နေသော Brendon Boudinot က ဆိုသည်။ "ထို့ကြောင့်၊ ၎င်းသည် ထူးခြားသောအသွင်အပြင်ရှိသော်လည်း၊ ခါးရှည်နှင့် အခြားနည်းဖြင့် မကျဉ်းကျပ်သောဝမ်းဗိုက်များသည် Aneuretinae ၏ ပို၍အမှတ်ရနေသောကြောင့် မျိုးစိတ်သစ်နှင့် genus တို့အား ဤမိသားစုခွဲအား တာဝန်ပေးအပ်ထားသည်။"
လက်ရှိ သုတေသနရလဒ်များသည် ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်ဆိုင်ရာ သုတေသန၏ မီးမောင်းထိုးပြမှုအောက်တွင် ပုရွက်ဆိတ်အထီးများကို ပိုမိုထားရှိရန် အထောက်အကူဖြစ်စေပါသည်။ “အလုပ်သမား ပုရွက်ဆိတ်တွေနဲ့ ယှဉ်ရင် သူတို့မှာ ကွဲပြားတဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ပုံသဏ္ဍာန်ရှိတာကြောင့် သုတေသနက သူတို့ကို လျစ်လျူရှုခဲ့တာ ကြာပါပြီ။ ဘာကြောင့်လဲ ဆိုတော့ အထီးတွေကို ကောင်းကောင်းမခွဲခြားနိုင်လို့ မကြာခဏ သတိမမူမိကြလို့ပါ” ဟု ပုရွက်ဆိတ်ပညာရှင် Boudinot က ဆိုသည်။ "ကျွန်ုပ်တို့၏ရလဒ်များသည် ပုရွက်ဆိတ်အထီးများကို ခွဲခြားသတ်မှတ်ခြင်းဆိုင်ရာ စာပေများကို မွမ်းမံရုံသာမက၊ တင်းတင်းကျပ်ကျပ်၏ လိင်အမျိုးအစားအလိုက် ပုံသဏ္ဍာန်ကဲ့သို့သော အထီးအလိုက်အင်္ဂါရပ်များကို နားလည်ခြင်းဖြင့် ပုရွက်ဆိတ်အမျိုးသမီးများ၏ ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်ပုံစံများအကြောင်း ပိုမိုလေ့လာနိုင်သည်ကို ပြသပါသည်။"
အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ယခုလေ့လာမှုတွင် သုတေသီများသည် ပုရွက်ဆိတ်အားလုံးတွင် ဖြစ်ပေါ်သည့် အခြေခံပုံစံကို ဖော်ထုတ်ခဲ့ပြီး၊ ဆိုလိုသည်မှာ အထီးနှင့်အမများသည် မျိုးစိတ်အများစုတွင် တူညီသော ဖွံ့ဖြိုးမှုပုံစံအတိုင်း လိုက်နာကြသည်၊ ဆိုလိုသည်မှာ ပုရွက်ဆိတ်များသည် အလွန်ကွဲပြားသော်လည်း၊
ထူးခြားသောပယင်း
ပယင်းကိုယ်တိုင်က ၎င်းအတွင်းရှိ သက်ရှိများကဲ့သို့ ထူးခြားသောကြောင့် ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုနှင့် ချိန်းတွေ့ရာတွင် စိန်ခေါ်မှုအချို့ကို သိပ္ပံပညာရှင်များကို တင်ပြခဲ့သည်။ “ဒီပုရွက်ဆိတ်တွေပါတဲ့ အပိုင်းဟာ အခုအချိန်အထိ အာဖရိကမှာရှိတဲ့ တစ်ခုတည်းသော ပယင်းသိုက်ကနေ ရုပ်ကြွင်းရုပ်ကြွင်းတွေ ပါဝင်နေပါတယ်။ စုစုပေါင်း၊ ဤတိုက်ကြီးမှ ရုပ်ကြွင်း အင်းဆက် အနည်းငယ်မျှသာ ရှိသေးသည်။ ပယင်းကိုဒေသတွင်းရှိဒေသခံများကလက်ဝတ်ရတနာအဖြစ်ကြာရှည်စွာအသုံးပြုခဲ့ကြသော်လည်း၎င်း၏သိပ္ပံနည်းကျအရေးပါမှုသည်လွန်ခဲ့သော 10 နှစ်အတွင်းသုတေသီများအတွက်သာရှင်းလင်းလာသည်” ဟု Rennes တက္ကသိုလ်မှ Vincent Perrichot ကရှင်းပြသည်။
“ထို့ကြောင့် နမူနာများသည် အာဖရိကရှိ ရှေးဟောင်းသစ်တောဂေဟစနစ်အတွက် လက်ရှိထူးခြားသော ထိုးထွင်းသိမြင်မှုကို ပေးစွမ်းသည်။” ၎င်းသည် အစောပိုင်း Miocene မှ စတင်ကာ သက်တမ်း ၁၆ နှစ်မှ ၂၃ သန်းအထိ ရှိသည်ဟု Perrichot ကဆိုသည်။ ၎င်း၏ရှုပ်ထွေးသောချိန်းတွေ့မှုသည် ပယင်းတွင်ဖုံးလွှမ်းထားသောရုပ်ကြွင်း palynomorphs ၏အသက်အရွယ်ကိုဆုံးဖြတ်ခြင်းဖြင့် သွယ်ဝိုက်၍သာဖြစ်နိုင်သည်။
ဝေးကွာသောအတိတ်ကိုရှာဖွေရန် ခေတ်မီနည်းလမ်းများ
ဤကဲ့သို့သော သုတေသနရလဒ်များသည် ခေတ်မီနည်းပညာကို အသုံးပြုခြင်းဖြင့်သာ ဖြစ်နိုင်သည်။ ကျောက်ဖြစ်ရုပ်ကြွင်းများ၏ မျိုးရိုးဗီဇပစ္စည်းများကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာ၍မရနိုင်သောကြောင့် တိရိစ္ဆာန်များ၏ ပုံသဏ္ဍာန်ဆိုင်ရာ တိကျသောအချက်အလက်များနှင့် လေ့လာတွေ့ရှိချက်များသည် အထူးအရေးကြီးပါသည်။ နမူနာအလွှာအားလုံးကို X-rays ကိုအသုံးပြု၍ micro-computed tomography (CT) ကဲ့သို့သော ကြည်လင်ပြတ်သားသောပုံရိပ်ဖော်နည်းပညာများကို အသုံးပြု၍ ပြည့်စုံသောဒေတာကို ရယူနိုင်သည်။
“စစ်ဆေးရမည့် ပယင်းတွင် ပတ်ထားသော ပုရွက်ဆိတ်များသည် အလွန်သေးငယ်ပြီး ရှေးရိုး CT တွင် အလွန်အားနည်းသော ဆန့်ကျင်ဘက်များကိုသာ ပြသသောကြောင့်၊ ထိုသို့သော မိုက်ခရိုဓာတ်မှန်ရိုက်ခြင်းဆိုင်ရာ အထူးပြုသည့် ကျွန်ုပ်တို့၏ CT ကို တိုင်းတာသည့်ဌာနတွင် လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်၊” ဟု Helmholtz-Zentrum Hereon မှ Jörg Hammel က ရှင်းပြသည်။ “ဒါက သုတေသီတွေကို လေ့လာနေတဲ့ နမူနာကို အချပ်လိုက် အချပ်လိုက် ပြသတဲ့ ပုံတစ်ပုံတစ်ပုံ ထောက်ပံ့ပေးထားပါတယ်။”
ပေါင်းစပ်၍ ယင်းတို့သည် တိရိစ္ဆာန်များ၏ အတွင်းပိုင်းဖွဲ့စည်းပုံဆိုင်ရာ အသေးစိတ်သုံးဖက်မြင်ရုပ်ပုံများကို ထုတ်လုပ်ခဲ့ပြီး သုတေသီများသည် ခန္ဓာဗေဒကို တိကျစွာ ပြန်လည်တည်ဆောက်ရန် အသုံးပြုနိုင်သည်။ ၎င်းသည် နောက်ဆုံးတွင် မျိုးစိတ်သစ်နှင့် မျိုးကွဲများကို ဆုံးဖြတ်သတ်မှတ်ပေးသည့် အသေးစိတ်အချက်အလက်များကို အတိအကျဖော်ထုတ်ရန် တစ်ခုတည်းသောနည်းလမ်းဖြစ်သည်။
လေ့လာမှုအား မူလက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ MDPI (ဘက်စုံဒစ်ဂျစ်တယ်ထုတ်ဝေရေးဌာန). စက်တင်ဘာ ၇၊ ၂၀၂၁။
