အပျော်တမ်းသိပ္ပံပညာရှင် Andrew Crosse သည် လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း 180 က မထင်မှတ်ထားသောအဖြစ်အပျက်ကို ဖြစ်ပေါ်လာစေခဲ့သည်- သူသည် အသက်ကို မတော်တဆဖန်တီးခဲ့သည်။ သူ၏ သေးငယ်သော သတ္တဝါများသည် လေသလပ်မှ ဖြာထွက်လာသည်ဟု အတိအလင်း မပြောခဲ့ဖူးသော်လည်း ၎င်းတို့သည် ကောင်းကင်မှ မထုတ်လုပ်ပါက ၎င်းတို့ မည်သည့်နေရာမှ ဆင်းသက်လာသည်ကိုမူ ပိုင်းခြား၍မရပေ။
Crosse သည် ၎င်း၏မိဘများ ဆုံးပါးသွားပြီးနောက် Fyne Court ဟုလူသိများသော မိသားစု၏ကြီးမားသောအင်္ဂလိပ်အိမ်ခြံမြေကို အမွေဆက်ခံခဲ့သည်။ Crosse သည် အိမ်ဟောင်း၏ ဂီတအခန်းကို သူ့အဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ "လျှပ်စစ်ခန်း" နှစ်ပေါင်းများစွာ စမ်းသပ်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ဓာတ်ခွဲခန်းတစ်ခုဖြစ်သည်။
လေထုလျှပ်စစ်ဓာတ်အား သုတေသနပြုရန်၊ သူသည် ကြီးမားသော စက်ကိရိယာတစ်ခုကို တည်ဆောက်ခဲ့ပြီး ၎င်းသည် ကြီးမားသောလျှပ်စစ်ဓာတ်အားစုများကို တည်ဆောက်ခဲ့သော ပထမဆုံးလူများထဲမှ တစ်ဦးဖြစ်သည်။ ဒါပေမယ့် သမိုင်းမှာ သူ့ရဲ့ထူးခြားတဲ့နေရာကို တံဆိပ်ခတ်မယ့် သတ္တုတွေကို အတုပြုလုပ်ဖို့ အရေးမပါဘူးလို့ထင်ရတဲ့ စမ်းသပ်မှုတွေ ဆက်တိုက်ဖြစ်လာမှာပါ။
Andrew Crosse ၏ဇနီး Cornelia သည်စာအုပ်တွင်ရေးသားခဲ့သည်။ "လျှပ်စစ်ပညာရှင် Andrew Crosse ၏ အမှတ်တရများ၊ သိပ္ပံနှင့် စာပေများ"ကွယ်လွန်ပြီး နှစ်အနည်းငယ်အကြာ ၁၈၅၇ ခုနှစ်တွင် ထုတ်ဝေခဲ့သည်။
“၁၈၃၇ ခုနှစ် မှာ မစ္စတာ ခရော့စ် ဟာ အီလက်ထရွန်းနစ် ပုံဆောင်ခဲခြင်းဆိုင်ရာ စမ်းသပ်မှု အချို့ကို လိုက်လုပ်နေ ပြီး ဒီစမ်းသပ်မှု တွေ မှာ အင်းဆက် တွေဟာ တိရိစ္ဆာန် တွေ ကို သေစေတတ် တဲ့ အခြေအနေ တွေ အောက်မှာ သူတို့ရဲ့ ပုံပန်းသဏ္ဍာန် ကို ဖန်တီး ပေးခဲ့ပါတယ် ။ မစ္စတာ Crosse ဟာ သူ လုံးဝ မမျှော်လင့်ထားတဲ့ ဒီ အသွင်အပြင်တွေရဲ့ အဖြစ်မှန်ကို ဘယ်တော့မှ မပြောဘဲ၊ ဘယ်သီအိုရီကိုမှ ထုတ်မပြခဲ့ဖူးပါဘူး။”
အဆိုပါ "အင်းဆက်" ရေ၊ ပိုတက်ဆာ၏ ဆီလီကိတ်နှင့် ဟိုက်ဒရိုကလိုရစ်အက်ဆစ်တို့ ရောနှောထားသော ဗိုတာတစ်ဘက်ထရီအား ဝိုင်ယာကြိုးနှစ်ချောင်းဖြင့် အဆက်မပြတ် လျှပ်စစ်ဓာတ်ရနေသည့် ဗီဆူးဗီးယပ်ကျောက်ပေါ်တွင် ရွှဲနစ်သွားသည့် စမ်းသပ်မှုတစ်ခုတွင် မူလက ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။ Crosse ရေးတယ်၊ "ဤအရည်သည် ပေါက်ရောက်သောကျောက်၏ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှုဖြင့် ကြာရှည်စွာအဆက်မပြတ်လျှပ်စစ်လုပ်ဆောင်မှုသို့ မိတ်ဆက်ပေးရခြင်း၏ရည်ရွယ်ချက်မှာ ဆီလီကာ၏ပုံဆောင်ခဲများဖြစ်နိုင်ချေရှိသောပုံဆောင်ခဲများကိုဖန်တီးရန်ဖြစ်သည်၊ သို့သော်မအောင်မြင်ပါ။"
အဆိုပါလုပ်ထုံးလုပ်နည်းသည် Crosse မျှော်လင့်ထားသည့်ရလဒ်ကိုမထုတ်ပေးဘဲ၊ လုံးဝမမျှော်လင့်ထားသောအရာတစ်ခုကိုရရှိခဲ့သည်။ Crosse သည် စမ်းသပ်မှု၏ 14 ရက်မြောက်နေ့တွင် ဓာတ်လိုက်ထားသော ကျောက်တုံးအလယ်မှ အဖြူရောင်အစွန်းအထင်းလေးများကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။
18 ရက်မြောက်နေ့တွင် Crosse သည်ကြီးထွားမှုများကြီးထွားလာခဲ့ပြီးယခုအချိန်ကြာမြင့်လာသည်ကိုသတိပြုမိသည်။ "ကြိုးများ" သူတို့ဆီက ပုံဖော်တယ်။ Crosse သည် ဖန်တီးရန် ကြိုးပမ်းနေသည့် ဓာတုတွင်းထွက်များ မဟုတ်သော်လည်း နားလည်မှုကို ဆန့်ကျင်သည့် အရာမဟုတ်ကြောင်း ချက်ချင်း သက်သေပြခဲ့သည်။
ကြက်ခြေခတ် ကြည့်ရှုလေ့လာ၊ “နှစ်ဆယ့်ခြောက်ရက်မြောက်သောနေ့၌၊ ဤအဆင်းသဏ္ဌာန်သည် အမြီးအနည်းငယ်ပေါ်၍ အမွေးအမှင်အနည်းငယ်ပေါ်တွင် မတ်မတ်ရပ်နေသော ပြီးပြည့်စုံသော အင်းဆက်ပုံသဏ္ဍန်ဟု ယူဆကြသည်။ ဒီကာလအထိ ဒီရုပ်သွင်တွေက အစပြုတဲ့ ဓာတ်သတ္တုဖွဲ့စည်းမှုမှလွဲလို့ တခြားသဏ္ဌာန်တူတယ်လို့ မထင်ခဲ့မိဘူး။ နှစ်ဆယ့်ရှစ်ရက်မြောက်သောနေ့၌ ဤသတ္တဝါငယ်တို့သည် ခြေထောက်တို့ကို လှုပ်စေ၏။ အခုပြောပြရမှာက နည်းနည်းတော့ အံ့သြမိမှာမဟုတ်ဘူး။ ရက်အနည်းငယ်ကြာပြီးနောက် သူတို့ကိုယ်သူတို့ ကျောက်တုံးပေါ်ကနေ ခွာပြီး ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင်နဲ့ လှည့်ပတ်ခဲ့ကြတယ်။”
လာမယ့် ရက်သတ္တပတ်အနည်းငယ်အတွင်းမှာ ဒီထူးဆန်းတဲ့ ပိုးကောင်ပေါင်း တစ်ရာခန့်ဟာ ကျောက်တုံးပေါ်မှာ ဖြစ်ပေါ်လာပါတယ်။ ၎င်းတို့ကို အဏုကြည့်မှန်ပြောင်းဖြင့် လေ့လာသောအခါ၊ အငယ်ကောင်များတွင် ခြေထောက်ခြောက်ချောင်းရှိပြီး ကြီးသည် ရှစ်ချောင်းရှိကြောင်း Andrew Cross တွေ့ရှိခဲ့သည်။ သူသည် သတ္တဝါများကို Acarus မျိုးစိတ်နှင့်ဆိုင်သော ပိုးများဖြစ်ကြောင်း ဆုံးဖြတ်ခဲ့သော entomologists များ၏အာရုံကို ယူဆောင်လာခဲ့သည်။ ဟူ၍ ခေါ်ဆိုကြသည်။ 'Acarus Electricus' Andrew Crosse ၏ ကိုယ်ရေးအတ္ထုပ္ပတ္တိများတွင် ၎င်းတို့ကို အများအားဖြင့် သိကြသော်လည်း၊ 'Acari Crossii'
သူကရေးသားခဲ့သည် “သူတို့ဟာ လူသိများတဲ့ မျိုးစိတ်ဟုတ်မဟုတ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး သဘောထားကွဲလွဲမှုတွေ ရှိနေပါတယ်။ မဟုတ်ဘူးလို့ တချို့က ပြောကြတယ်။ သူတို့ရဲ့မွေးရာပါအကြောင်းရင်းကို ကျွန်တော်ဘယ်တုန်းကမှ မစွန့်စားခဲ့ပါဘူး၊ အရမ်းကောင်းတဲ့အကြောင်းပြချက်တစ်ခုကြောင့်—ကျွန်တော်ဟာ တစ်မျိုးတစ်ဘာသာကို မဖန်တီးနိုင်ခဲ့ပါဘူး။"
အရိုးရှင်းဆုံး ဖြေရှင်းချက်ကတော့ အဖြစ်အပျက်ကို သူ့ရဲ့ မှတ်တမ်းမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်၊ “လေထုထဲမှာ လွင့်မျောနေတဲ့ အင်းဆက်ပိုးမွှားတွေ စုပုံလာတဲ့ သားဥအိမ်ကနေ ထွက်လာတာလား။ သို့သော်လည်း သားဥသည် အမျှင်များထွက်နိုင်သည် သို့မဟုတ် ယင်းအမျှင်များသည် အမွေးအမှင်များဖြစ်လာနိုင်သည်ဟု စိတ်ကူးမယဉ်နိုင်ဘဲ အနီးကပ်ဆုံးစစ်ဆေးမှုတွင် အခွံ၏အကြွင်းအကျန်များကို ထောက်လှမ်း၍မရပါ။
Crosse သည် မတူညီသော ပစ္စည်းအစုံကို အသုံးပြုပြီးတိုင်း သူ၏စမ်းသပ်မှုကို အကြိမ်ပေါင်းများစွာ ထပ်ခါထပ်ခါ ပြုလုပ်ခဲ့သော်လည်း တူညီသောရလဒ်များကို ရရှိခဲ့သည်။ အချို့သောကိစ္စများတွင် ဓာတ်သတ္တုရည်၏မျက်နှာပြင်အောက်တွင် လက်မအတော်ကြာကြီးထွားနေသည့် အင်းဆက်ပိုးမွှားများကို အံ့ဩမိသော်လည်း ၎င်းမှထွက်လာပြီးနောက် ပြန်လွှင့်ခံရပါက ပျက်သုဉ်းသွားမည်ဖြစ်သည်။
အခြားဥပမာတွင်၊ သူသည် စက်ကိရိယာအား မြင့်မားသော ကလိုရင်းလေထုဖြင့် ပြည့်စေသည်။ ထိုအခြေအနေများအောက်တွင် အင်းဆက်ပိုးမွှားများသည် ကွန်တိန်နာအတွင်း နှစ်နှစ်ကျော်ကြာအောင် တည်ရှိနေသေးသော်လည်း ၎င်းတို့သည် မည်သည့်အခါမှ မလှုပ်မရှား သို့မဟုတ် တက်ကြွသည့် လက္ခဏာများ မပြသခဲ့ပေ။
“၎င်းတို့၏ ကနဦးအသွင်အပြင်သည် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားဖြည့်ထားသော ခန္ဓာကိုယ်၏မျက်နှာပြင်ပေါ်တွင် ဖန်တီးထားသော အလွန်သေးငယ်သော ဖြူစင်သောကမ္ဘာဖြစ်ပြီး၊ တစ်ခါတစ်ရံ အပြုသဘောဆောင်သည့်အဆုံး၊ တစ်ခါတစ်ရံတွင် အနုတ်လက္ခဏာဆောင်သည့်အဆုံး၊ ရံဖန်ရံခါ ၎င်းတို့နှစ်ခုကြားတွင် သို့မဟုတ် လျှပ်စစ်စီးကြောင်းအလယ်တွင်၊ တခါတရံမှာ အားလုံးနဲ့သက်ဆိုင်ပါတယ်” ဟု Crosse က ရှင်းပြသည်။
ဤအမှုန်အမွှားသည် ရက်အနည်းငယ်အတွင်း ဒေါင်လိုက် ကျယ်လာပြီး ရှည်လျားလာကာ ပါဝါနည်းသော မှန်ဘီလူးမှတစ်ဆင့် မြင်နိုင်သော အဖြူရောင်လှိုင်းတွန့်မျှင်များကို ထုတ်ပေးပါသည်။ ထို့နောက် တိရိစ္ဆာန်၏ အသက်ကို ပထမဆုံးအကြိမ် ထင်ရှားပေါ်လွင်စေပါသည်။ ဤမျှင်များအနီးသို့ ကောင်းသောအမှတ်ကိုအသုံးပြုသောအခါ၊ ၎င်းတို့သည် ရေညှိပေါ်ရှိ zoophytes များကဲ့သို့ ကျုံ့သွားကာ ပြိုကျသော်လည်း အမှတ်ကို ဖယ်ရှားပြီးနောက် ၎င်းတို့သည် ထပ်မံချဲ့ထွင်လာပါသည်။
ရက်အနည်းငယ်ကြာပြီးနောက်၊ အဆိုပါအမျှင်များသည် ခြေထောက်များနှင့် အမွေးအမှင်များအဖြစ် ပေါက်ဖွားလာကာ ပြီးပြည့်စုံသော acarus များ ထွက်ပေါ်လာပြီး အရည်တစ်ခုအောက်တွင် ရှိနေပါက ဓာတ်ကြိုးပေါ်သို့ တက်ကာ အိုးထဲမှ လွတ်မြောက်ကာ အစိုဓာတ်ကို စုပ်ယူပေးသည်။ သို့မဟုတ် သင်္ဘော၏အပြင်ဘက်၊ သို့မဟုတ် စက္ကူ၊ ကတ် သို့မဟုတ် ၎င်း၏အနီးတစ်ဝိုက်ရှိ အခြားအရာဝတ္ထုများပေါ်တွင်၊
1849 စာရေးဆရာ Harriett Martineau ထံစာတစ်စောင်တွင် Crosse သည် ပိုးများ၏အသွင်အပြင်သည် လျှပ်စစ်ဖြင့်ဖန်တီးထားသောသတ္တုများနှင့်မည်မျှဆင်တူကြောင်း မှတ်ချက်ချခဲ့သည်။ “သူတို့ တော်တော်များများမှာ” သူကရှင်းပြသည်, “အထူးသဖြင့် ထုံး၏ဆာလဖိတ် သို့မဟုတ် စထရွန်တီယာ၏ ဆာလဖိတ်ဖွဲ့စည်းမှုတွင်၊ ၎င်း၏အစကို အဖြူရောင်အမှုန်အမွှားဖြင့် ရည်ညွှန်းသည်၊ ထို့ကြောင့် ၎င်းသည် acarus မွေးဖွားချိန်တွင်ဖြစ်သည်။ ဤသတ္တုအမှုန်အမွှားသည် ဒေါင်လိုက် ကျယ်ပြီး ရှည်လျားသည်- ထို့ကြောင့် ၎င်းသည် acarus နှင့် ပြုလုပ်သည်။ ထိုအခါ သတ္တုသည် ဖြူသော အမျှင်များ ထွက်လာသည် ။ ယခုအချိန်အထိ တွင်းထွက်သတ္တုနှင့် တိရိစ္ဆာန်တို့ကြား ခြားနားချက်ကို သိရှိရန် ခက်ခဲပါသည်။ ဤအမျှင်များသည် တစ်ခုစီတွင် ပိုမိုတိကျလာသည်နှင့်အမျှ ဓာတ်သတ္တုများတွင် ၎င်းတို့သည် တောင့်တင်းပြီး တောက်ပလာကာ ဖောက်ထွင်းမြင်နိုင်သော ခြောက်မျက်နှာရှိသော ပရမတ်များဖြစ်လာသည်။ တိရိစ္ဆာန်၌၎င်းတို့သည် ပျော့ပျောင်းပြီး အမျှင်များပါရှိကာ နောက်ဆုံးတွင် ရွေ့လျားမှုနှင့် အသက်တို့ကို ဖြည့်ဆည်းပေးသည်။"
