Phaistos ၏ Minoan နန်းတော်နေရာ၌တွေ့ရှိခဲ့သောနှစ်ပေါင်း ၄၀၀၀ သက်တမ်းရှိ Phaistos Disc ကိုယနေ့တိုင်မည်သူမှမဆုံးဖြတ်နိုင်သည့်သင်္ကေတ ၂၄၁ ခုနှင့်ရိုက်နှိပ်ထားသည်။
Phaistos Disc ၏လျှို့ဝှက်ချက်
ဂရိနိုင်ငံ၊ Crete ကျွန်းရှိ Phaistos ရှေးဟောင်း Minoan နန်းတော်နေရာနှင့်ဆက်စပ်နေသောမြေအောက်ဗိမာန်သိုက်ကို ၁၉၀၈ တွင်ဤပုံမှန်မဟုတ်သောတွေ့ရှိချက်ကိုတွေ့ရှိခဲ့သည်။ ရှေးဟောင်းသုတေသနပညာရှင် Luigi Pernier သည်ဓာတ်ပြားကိုအနက်ရောင်မြေကြီးအလွှာမှဖယ်ရှားခဲ့ပြီး၎င်းကိုရှေးဟောင်းပစ္စည်းအားဘီစီ ၁၈၅၀ မှ ၁၆၀၀ ကြားတွင်ရက်စွဲပါစေခဲ့သည်။
ရွှံ့စေးဖြင့်ပြုလုပ်ထားသည့်ဒစ်ခ်ျသည်ခန့်မှန်းခြေအားဖြင့်အချင်း ၁၅ စင်တီမီတာနှင့်စင်တီမီတာအထူရှိပြီးနှစ်ဖက်စလုံးတွင်တံဆိပ်ခတ်ထားသည်။ အရေးအသား၏အဓိပ္ပာယ်ကိုခေတ်စားနေသောရှေးဟောင်းသုတေသနပညာရှင်များ (သို့) ရှေးခေတ်ကျောင်းသားများလက်ခံနိုင်သောနည်းလမ်းဖြင့်နားမလည်ခဲ့ပေ။ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့်၎င်းသည်ပုံမှန်မဟုတ်။ အရေးအကြီးဆုံးမှာ၎င်းသည် Arkalochori ပုဆိန် မှလွဲ၍ မည်သည့်အမျိုးအစားနှင့်မဆိုတူညီသောဇာတ်ညွှန်းတစ်ခုဖြစ်သည်။
စာအရေးအသားကိုအလိုအလျောက်ပြင်ဆင်ထားသောအက္ခရာများကိုနူးညံ့သောရွှံ့စေးထဲသို့နှိပ်ခြင်းဖြင့်၎င်းသည်ရွှေ့ပြောင်းနိုင်သောအမျိုးအစားကိုအစောဆုံးမှတ်တမ်းတင်နိုင်လိမ့်မည်။ ၎င်းသည် Linear A ဟုလူသိများသောဤခေတ်မှစံရေးသားထားသောဒုတိယတက်ဘလက်နှင့်နီးကပ်စွာတွေ့ရှိရကြောင်းသတိပြုရန်အရေးကြီးသည်။
Linear A သည် Minoan (Cretans) များအသုံးပြုသောဘီစီ ၁၈၀၀ မှ ၁၄၅၀ အထိယူဆထားသော Minoan ဘာသာစကားကိုရေးသားရန်ဖြစ်သည်။ Linear A သည် Minoan ယဉ်ကျေးမှု၏နန်းတော်နှင့်ဘာသာရေးစာပေများတွင်သုံးသောအဓိကဇာတ်ညွှန်းဖြစ်သည်။ ဒါကိုရှေးဟောင်းသုတေသနပညာရှင် Sir Arthur Evans ကတွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။ Mycenaeans တို့သုံးသောဂရိအစောပိုင်းပုံစံကိုရေးရန် Linear B မှအောင်မြင်ခဲ့သည်။ Linear A တွင်မည်သည့်စာသားကိုမှပုံဖော်။ မရပါ။
Disk ၏စစ်မှန်မှုနှင့် ပတ်သက်၍ အငြင်းပွားဖွယ်ရာအချို့ရှိခဲ့သော်လည်း၎င်းသည်အစစ်အမှန်ဖြစ်သည်ဟုကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်ယုံကြည်နေကြသည်။ ဂရိနိုင်ငံ၊ Crete ၏ Heraklion ပြတိုက်မရ။ သီအိုရီများစွာကိုအကြံပြုခဲ့ပြီး Phaistos Disk မှဆုတောင်းခြင်းသင်္ကေတဖြစ်ခြင်းသည်ရှေးဟောင်းဂြိုလ်သားများထံမှမက်ဆေ့ချ်တစ်ခုအထိဖြစ်သည်။ မကြာသေးမီနှင့်အတော်လေးဖြစ်နိုင်ချေရှိသောသီအိုရီတစ်ခုမှာ၎င်းသည်ဖတ်ပြီးသောအရာတစ်ခုဖြစ်သည်၊ ၎င်းကိုတွင်းထဲသို့ပစ်ချခြင်းဖြစ်သည်။ ဤကိစ္စသာဖြစ်လျှင်ဆန်းပြားသောလျှို့ဝှက်ကုဒ်သွင်းမှုအစောဆုံးပုံစံများထဲမှတစ်ခုကိုကိုယ်စားပြုလိမ့်မည်။
Phaistos Disc ၏သင်္ကေတများ
ဒစ်ခ်ပေါ်တွင်ကိုယ်စားပြုသောမတူညီသောသင်္ကေတ ၄၅ ခုသည်တစ် ဦး ချင်းတံဆိပ်ခတ်ခံရပုံရသည်။ တူညီသောသင်္ကေတအချို့ကိုတံဆိပ်ခေါင်းများဖြင့်လုပ်ထားပုံရသော်လည်း disk ကိုထုတ်ပစ်လိုက်သည်။ ထို့ပြင်အချို့သင်္ကေတများသည်တူညီသောသင်္ကေတ (သို့) အခြားတစ်ခုနှင့်တံဆိပ်တုံးဖျက်ခံရခြင်း၏အထောက်အထားများကိုပြသည်။ ကံမကောင်းစွာဖြင့်တံဆိပ်ခေါင်းများကိုမတွေ့ရသေးသော်လည်း disk ကိုထုတ်လုပ်ရာတွင်သူတို့၏အသုံးပြုမှုသည်အခြား disk များ (သို့) ပြုလုပ်ရန်ရည်ရွယ်လိမ့်မည်ဟုအကြံပြုသည်။
ဒစ်ခ်ပေါ်ရှိသင်္ကေတများအပြင်၌ရွံ့၌စွဲနေသောအကွက်များနှင့်အစက်များလည်းရှိသည်။ မျဉ်းကြောင်းများသို့မဟုတ်မျဉ်းစောင်းမျဉ်းများသည်လက်ဖြင့်ဆွဲထားပုံရပြီးဒေါင်လိုက်မျဉ်းများဖြင့်နယ်နိမိတ်သတ်မှတ်ထားသောအုပ်စုတစ်ခု၏သင်္ကေတများ၏ဘယ်ဘက်အောက်၌အမြဲဖြစ်ပေါ်သည်။ သို့သော်အုပ်စုတိုင်းတွင်မျဉ်းစောင်းများမရှိပါ။
၎င်းတို့၏အရေးပါပုံနှင့်ပတ်သက်သောအကြံပြုချက်များတွင်စကားလုံး၏အစ၊ ကြိုပြင်ဆင်ချက်များသို့မဟုတ်နောက်ဆက်များ၊ အပိုသရသို့မဟုတ်ဗျည်း၊ ပိုဒ်များနှင့်ပိုဒ်ခွဲများ (သို့) ပုဒ်ဖြတ်အမှတ်အသားများပါ ၀ င်သည်။ နောက်ဆုံးအနေနှင့်လိုင်းများသည်အခြားသင်္ကေတများကဲ့သို့ဂရုတစိုက်မှတ်သားထားခြင်းမရှိသောကြောင့်၎င်းသည်ထုတ်လုပ်မှုလုပ်ငန်းစဉ်အတွင်းရိုးရှင်းစွာမတော်တဆအမှတ်အသားများဖြစ်ခဲ့သည်ဟုအကြံပြုထားသည်။ အစက်အပြောက်များသည်နှစ်ဖက်လုံး၏အပြင်ဘက်အစွန်းအနီးတွင်ဖြစ်ပေါ်သည်။ ၎င်းတို့၏အရေးပါပုံနှင့်ပတ်သက်သောအကြံပြုချက်များတွင်စာ၏အစသို့အဆုံးအမှတ်အသားများသို့မဟုတ် disk ကိုအခြားစာလုံးများသို့စဉ်ဆက်မပြတ်စာသားတစ်ခုအဖြစ်ပေါင်းစပ်ထားသောအခန်းအမှတ်အသားများပါ ၀ င်သည်။
Phaistos Disk ကိုပုံဖော်ရန်ကြိုးစားခြင်း
သင်္ကေတတွေရဲ့အရေးပါပုံကိုပညာရှင်တွေကြားမှာသင်္ကေတတစ်ခုစီရဲ့အဓိပ္ပာယ်နဲ့သူတို့ရဲ့ဘာသာဗေဒအဓိပ္ပါယ်ကအငြင်းပွားစရာဖြစ်နေပါတယ်။ အဘယ်အရာကိုဆိုနိုင်သနည်း၊ လက်ရှိလူသိများသောစာရေးနည်းစနစ်အားလုံးသည်အမျိုးအစားသုံးခုအနက်တစ်ခုနှင့်လိုက်ဖက်သည်။ ပုံများ, သင်ရိုးညွှန်းတမ်းများနှင့် အက္ခရာစဉ်မရ။ disk ပေါ်တွင်ကွဲပြားသောသင်္ကေတအရေအတွက်သည်သက်သက်သာသာပုံဖော်သောစနစ်၏အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ရန်အက္ခရာဖြစ်ရန်အလွန်နည်းသည်ဟုအကြံပြုထားသည်။ ၎င်းသည် syllabary ကိုဖြစ်နိုင်ခြေအရှိဆုံးရွေးချယ်မှုအဖြစ်ထားခဲ့သည် - သင်္ကေတတစ်ခုသည် syllable တစ်ခုနှင့်သင်္ကေတအုပ်စုတစ်ခုစီသည်စကားလုံးတစ်လုံးဖြစ်သည်။ အမှန်မှာ၎င်းသည်နောက်ပိုင်း Mycenaean Linear B ၏စနစ်ဖြစ်သည်။
Linear B သည်စာအရေးအသားအတွက်သုံးသော syllabic script တစ်ခုဖြစ်သည် Mycenaean ဂရိဂရိဘာသာစကား၏အစောဆုံးသက်သေခံချက် ဇာတ်ညွှန်းသည်ဂရိအက္ခရာကိုရာစုနှစ်များစွာခန့်မှန်းထားသည်။ ရှေးအကျဆုံး Mycenaean ရေးသားမှုသည်ဘီစီ ၁၄၅၀ ခန့်တွင်ဖြစ်သည်။
သို့သော်ဤစနစ်များတွင်လူတစ် ဦး သည်ပေးထားသောစာသားတစ်ခုအတွင်း၌ပင်သင်္ကေတများကိုဖြန့်ဝေရန်မျှော်လင့်လိမ့်မည်၊ ၎င်းသည် Phaistos disk ၏နှစ်ဖက်စလုံးတွင်တစ်ခုနှင့်တစ်ခုမတူညီသောသင်္ကေတများမညီမညာဖြန့်နေသည်ကိုတွေ့ရလိမ့်မည်။ ထို့အပြင်စာသားကို syllabary တစ်ခုအဖြစ်ပြန်ဆိုခြင်းသည် syllable စာလုံးတစ်လုံးမျှမရှိသော်လည်း ၁၀% သာ syllables နှစ်ခုရှိလိမ့်မည်။ ဤအကြောင်းများကြောင့်သင်္ကေတအချို့သည်စာလုံးများကိုကိုယ်စားပြုပြီးအချို့က၎င်းတို့သည်စင်ကြယ်သောပုံများကဲ့သို့ကိုယ်စားပြုသည်ဟုအကြံပြုထားသည်။
မည်သည့်အခိုင်အမာသက်သေအထောက်အထားမှမပါဘဲ disk ၏စာသား၏အရေးပါပုံနှင့်ပတ်သက်သောသီအိုရီအမျိုးမျိုးတွင်မြေကြီးနတ်ဘုရားမအတွက်ဓမ္မသီချင်း၊ တရားရုံးစာရင်း၊ ဘာသာရေးစင်တာများအညွှန်း၊ နှုတ်ဆက်စာ သို့ရာတွင်ဘာသာစကားလေ့လာသူများပိုမိုကျယ်ပြန့်သောစာသားကိုရှာဖွေပေးနိုင်သည်မဟုတ်လျှင် Rosetta ကျောက်နှင့်ညီမျှသည်ကိုရှေးဟောင်းသုတေသနပညာရှင်များကရှာဖွေတွေ့ရှိခြင်းမရှိလျှင် Phaistos disk သည်အရိပ်အမြွက်ပြသနေသည့်ဖြစ်နိုင်ချေကိုကျွန်ုပ်တို့ရင်ဆိုင်ရလိမ့်မည်။ ငါတို့ဘာသာစကားဆုံးရှုံးသွားပြီ။
