Gene သည် DNA ၏တစ်ခုတည်းသောလုပ်ဆောင်ချက်ယူနစ်ဖြစ်သည်။ ဥပမာ၊ ဆံပင်အရောင်၊ မျက်လုံးအရောင်အတွက်မျိုးရိုးဗီဇ (၂) ခု၊ မျိုးရိုးဗီဇ (၂) ခုရှိကောင်းရှိနိုင်ပါတယ်၊ ၎င်းသည်အစိမ်းရောင်ငရုတ်ကောင်းကိုမုန်းသည်ဖြစ်စေ၊ ၎င်းသည်ပေးထားသောအင်္ဂါရပ်တစ်ခုသို့မဟုတ်ပရိုတိန်းအတွက်တာဝန်ရှိသည်ဟုခေါ်သောဆက်စပ်မော်လီကျူးများ၏အစီအစဉ်တစ်ခုသာဖြစ်သည်။ အခြားတစ်ဖက်တွင်မူ genome သည်လူတစ် ဦး ၏မျိုးဗီဇအားလုံးကိုစုဆောင်းသည်။ ငါတို့သည်မျိုးရိုးဗီဇများကိုစာကြောင်းများကဲ့သို့ပုံဖော်လျှင် genome ကိုစာအုပ်တစ်အုပ်လုံးအဖြစ်ပုံဖော်နိုင်သည်။ ငါတို့ကမျိုးရိုးဗီဇတွေကိုကြည့်တဲ့အခါသူတို့ကသူတို့ဘာလုပ်နေတယ်ဆိုတာကိုအတိအကျစိတ်ပူတာများပါတယ်။ ငါတို့က genomes တွေကိုကြည့်တဲ့အခါမျိုးရိုးဗီဇအုပ်စုတွေတစ်ခုနဲ့တစ်ခုဘယ်လိုအပြန်အလှန်သက်ရောက်မှုရှိလဲဆိုတာကိုစိတ်ပူရမယ်။
ဒီဆောင်းပါးမှာ၊ မင်းရဲ့စိတ်ကိုပေါက်ကွဲစေမယ့် DNA နဲ့ genome အကြောင်းမယုံနိုင်စရာအကောင်းဆုံးနဲ့အထူးဆန်းဆုံးအချက်အချို့ကိုငါတို့ခွဲခြားပြီးပြီ။
၁ | ဂျီနိုအာအရွယ်အစား
လူသားဂျီနိုမ်းသည် ၃.၃Gb (b ဟုဆိုလိုသည်။ ) HIV ဗိုင်းရပ်စ်သည် ၉.၇ kb သာရှိသည်။ အကြီးဆုံးလူသိများသောဗိုင်းရပ်စ်မျိုးရိုးဗီဇမှာ 3.3Mb (pandoravirus salinus ဖြစ်သည်) ့။ အကြီးဆုံးကျောရိုးရှိသတ္တဝါဂျီနိုအာသည် 130Gb (စကျင်ကျောက်အဆုပ်ငါး) ့။ အကြီးဆုံးလူသိများသောအပင်မျိုးရိုးဗီဇမှာ 150Gb (ပါရီ japonica) ့။ အကြီးဆုံးလူသိများသော genome သည် Amoeboid တစ်ခု သူ၏အရွယ်အစားသည် 670Gb ဖြစ်သော်လည်းဤတောင်းဆိုချက်ကိုအငြင်းပွားနေသည်။
၂ | ဒါဟာငါတို့စိတ်ကူးယဉ်တာထက်တကယ်ကိုရှည်လျားပါတယ်။
အကယ်၍ မပေါင်းသင်းဘဲအတူတကွပေါင်းသင်းပါကသင်၏ဆဲလ်တစ်ခုစီ၌ DNA ၏အစိုင်များသည် ၆ ပေရှည်လိမ့်မည်။ မင်းရဲ့ခန္ဓာကိုယ်မှာဆဲလ်ပေါင်း ၁၀၀ ထရီလီယံရှိတယ်၊ ဒါကြောင့်မင်းရဲ့ DNA အားလုံးကိုအဆုံးစွန်ဆုံးထားရင်မိုင် ၁၁၀ ဘီလီယံကျော်ရှည်လိမ့်မယ်။ ဒါနေရောင်သို့အသွားအပြန်ခရီးရာပေါင်းများစွာပါ။
၃ | Methylation သည်ခြားနားချက်များကိုဖြစ်စေသည်။
မီသိုင်းအုပ်စုကို DNA ၏ G နှင့် C ကြွယ်ဝသောဒေသများသို့ပေါင်းခြင်းသည် DNA ကိုမလှုပ်မယှက်ဖြစ်စေသည်။ genome ၏ non-coding ဒေသသည်အဓိကအားဖြင့် methylated ဖြစ်သည်။ ၎င်းကိုပြုလုပ်ခြင်းဖြင့်မျိုးဗီဇထုတ်ဖော်ခြင်းကို epigenetically ထိန်းချုပ်သည်။ လူတစ် ဦး ချင်းစီတိုင်းမှာထူးခြားတဲ့အရာတစ်ခုရှိတယ် methylation ပုံစံသည်အခြားသူများနှင့်မတူပါ။ ဂျီနိုအာမိတ္တူတစ်အုပ်သည်ဖခင်ထံမှအမွေရခဲ့ပြီးအခြားတစ်ခုသည်မိခင်ထံမှဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့်ကလေးတစ် ဦး တွင်မတူညီသောမီသိုင်းလ်ပုံစံနှစ်ခုရှိသည်။
စိတ်ဝင်စားစရာမှာနှောင်းပိုင်းကိုယ်ဝန်စဉ်တွင် methylated DNA အားလုံးသည်ခဏတစ်ဖြုတ် demethylated ဖြစ်သွားပြီး mather နှင့် mother DNA တို့နှင့်ကွဲပြားသွားသည်။ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်တွင် methylation ကိုပြန်လည်စီစဉ်သည်။
၄ | မျိုးရိုးဗီဇများသည်သင်၏ DNA ၏ ၃ ရာခိုင်နှုန်းခန့်သာရှိသည်။
မျိုးရိုးဗီဇများသည် DNA ၏တိုတောင်းသောအပိုင်းများဖြစ်သော်လည်း DNA အားလုံးသည်ယခင်ကငါတို့ပြောခဲ့သလိုမျိုးဗီဇများမဟုတ်ပါ။ အားလုံးပြောခဲ့သည်၊ မျိုးရိုးဗီဇများသည်သင်၏ DNA ၏ ၁-၃% ခန့်သာရှိသည်။ မင်းရဲ့ကျန်တဲ့ DNA ကမင်းရဲ့မျိုးဗီဇတွေရဲ့လုပ်ဆောင်ချက်ကိုထိန်းချုပ်တယ်။
၅ | အာဒံသည်လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း ၂၀၈၃၀၄ တွင်အသက်ရှင်ခဲ့သည်။
လူသားဗီဇများကကျွန်ုပ်တို့အားလုံး Y-Chromosomal Adam ဟုခေါ်သောသာမန်အမျိုးသားမျိုးရိုးကိုမျှဝေသည်။ သူသည်ခန့်မှန်းခြေအားဖြင့်လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း ၂၀၈,၃၀၄
၆ | စတုတ္ထမြောက်သူကဘယ်သူလဲ ??
ခေတ်သစ်လူသားများ၏ဂျီနိုအာတွင်မတူညီသော hominid ဘိုးဘေးလေးမျိုးမှ DNA ပါ ၀ င်သည်။ Homo Sapiens, Neanderthals, Denisovansနှင့်မဖော်ထုတ်ရသေးသောစတုတ္ထမျိုးစိတ်များ
၇ | ဒီမျိုးရိုးဗီဇတွေကဒီကိုဘယ်လိုရောက်လာတာလဲ။
လူသားမျိုးစိတ်များသည်တီကောင်၊ အသီးယင်ကောင်များနှင့်ဘက်တီးရီးယားများကဲ့သို့အခြားမျိုးစိတ်များမှခိုးယူနိုင်သည့်မျိုးရိုးဗီဇ ၄၅ ခုရှိသည်။ သူတို့သည်ကျွန်ုပ်တို့၏ရှေးဘိုးဘေးဘီဘင်များထံမှရိုးရှင်းစွာကူးပြောင်းခဲ့ခြင်းမဟုတ်ပါ။ ယင်းအစားသူတို့သည်လွန်ခဲ့သောနှစ်သန်းပေါင်းများစွာကလူသားဂျီနိုအာသို့တိုက်ရိုက်ခုန်ဆင်းခဲ့ကြသည်။
၈ | ငါတို့အားလုံး ၉၉.၉ ရာခိုင်နှုန်းတူတယ်
လူသားမျိုးရိုးဗီဇ၌အခြေခံအတွဲ ၃ ဘီလျံအနက် ၉၉.၉% သည်ကျွန်ုပ်တို့ဘေးမှလူနှင့်တူသည်။ ထိုကျန် ၀.၁% သည်ကျွန်ုပ်တို့အားထူးခြားစေသောအရာဖြစ်နေသော်လည်း၎င်းသည်ကျွန်ုပ်တို့အားလုံးထက်ကျွန်ုပ်နှင့်ပိုတူသည်ဟုဆိုလိုသည်။
၉ | လူသားများသည်ချင်ပန်ဇီများနှင့်ဆင်တူသည်။
လူသားမျိုးရိုးဗီဇ၏ ၉၇% သည်ချင်ပန်ဇီနှင့်ဆင်တူပြီးလူသားမျိုးရိုးဗီဇ ၅၀% သည်ငှက်ပျောနှင့်ဆင်တူသည်။
၁၀ | တစ်ခါတုန်းကမျက်လုံးပြာလူသားတစ်ယောက်ရှိတယ်။
မျက်လုံးပြာသောသူများတွင်တွေ့ရသော HERC2 မျိုးဗီဇပြောင်းလဲမှုသည်တစ်ကြိမ်သာဖြစ်ပွားခဲ့သည်ဟုယူဆရသည်၊ ဆိုလိုသည်မှာမျက်လုံးပြာလူသားအားလုံးသည်မျိုးရိုးဗီဇမှဆင်းသက်လာသောတူညီသောမျိုးရိုးတစ်ခုဖြစ်သည်။
၁၁ | ကိုရီးယားလူမျိုးများသည်ခန္ဓာကိုယ်အနံ့ကိုမထုတ်လုပ်ပါ။
ကိုရီးယားလူမျိုးအများစုသည် ABCC11 ဗီဇ၏ကြီးစိုးမှုကြောင့်ခန္ဓာကိုယ်အနံ့ကိုမထုတ်လုပ်ပါ။ အကျိုးဆက်အဖြစ် deodorant သည်ကိုရီးယားတွင်ရှားပါးကုန်ပစ္စည်းတစ်ခုဖြစ်သည်။
၁၂ | Chromosome 12p ဖျက်ခြင်း
လူတစ် ဦး သည်နာကျင်ခြင်း၊ ဆာလောင်ခြင်း (သို့) ကြောက်ရွံ့ခြင်းမရှိ (Chromosome 6p Deletion) ၏တစ်ခုတည်းသောလူသိများသောဖြစ်ရပ်မှာဗြိတိန်မိန်းကလေးဖြစ်သည်။ Olivia Farnsworthမရ။ ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင်သူမသည်ကားတိုက်ခံရပြီးမီတာ ၃၀ ဆွဲတင်ခဲ့သော်လည်းသူမဘာမှမခံစားရဘဲအနည်းငယ်ဒဏ်ရာရခဲ့သည်။
၁၃ | Heilbronn ၏ Phantom
၁၉၉၃ မှ ၂၀၀၈ အထိတူညီသော DNA ကိုဥရောပ၌မတူညီသောရာဇ ၀ တ်မှု ၄၀ တွင်တွေ့ရှိခဲ့သည်။Heilbronn ၏ Phantom“ သူမကိုယ်တိုင်ရဲ့ DNA နဲ့ swab ကိုအမှတ်မထင်ညစ်ပတ်နေတဲ့ cotton swab စက်ရုံမှာအလုပ်လုပ်နေတဲ့အမျိုးသမီးတစ် ဦး ဖြစ်လာခဲ့တယ်။
၁၄ | တူညီအမွှာများရဲ့ DNA
သံသယရှိသူ၏ DNA သက်သေများရှိနေသော်လည်းဂျာမန်ရဲများကတူညီသောအမွှာများဖြစ်သောကြောင့်ဒေါ်လာ ၆.၈ သန်းတန်ကျောက်မျက်ရတနာဓါးပြတိုက်မှုအားတရားစွဲဆိုနိုင်ခြင်းမရှိပေ။ ဟက်ဆန်နှင့်အဘတ်စ်အို၎င်းတို့အနက်မည်သူသည်တရားခံဖြစ်ကြောင်းသက်သေပြရန်သက်သေမရှိချေ။ တူညီအမွှာများသည်တူညီသော DNA ရှိသည်။ ဒါပေမယ့်သုတေသနအသစ်အရအမွှာတူတဲ့မျိုးဗီဇတွေတူပေမယ့်တူညီတာမဟုတ်ဘူး။
၁၅ | အိပ်စက်ရန်လိုအပ်ချက်ကိုလျှော့ချသောဗီဇ
လူ ၁-၃ ရာခိုင်နှုန်းသည် hDEC1 ဟုခေါ်သောမျိုးဗီဇကိုတပ်ဆင်ပြီးအိပ်ချိန် ၃ နာရီမှ ၄ နာရီသာလိုအပ်သည်။
၁၆ | မျိုးရိုးအမွေအနှစ်
၂၀၀၃ ခုနှစ်လေ့လာမှုတစ်ခုတွင် Genghis Khan ၏ DNA သည်ယနေ့အသက်ရှင်နေသူ ၁၆ သန်းခန့်တွင်ရှိနေကြောင်းအထောက်အထားများတွေ့ရှိခဲ့သည်။ သို့သော် ၂၀၁၅ ခုနှစ်မှဆောင်းပါးတစ်ပုဒ်တွင်အခြားအမျိုးသား ၁၀ ဦး သည် Genghis Khan ၏ပြိုင်ဘက်များဖြစ်သောမျိုးရိုးအမွေအနှစ်များစွာကျန်ရစ်ခဲ့သည်ဟုဆိုသည်။
၁၇ | Kentucky ၏အပြာရောင်လူများ
အပြာအသားအရေရှိသောမိသားစုတစ်စုသည် Kentucky တွင်မျိုးဆက်များစွာနေထိုင်ခဲ့သည်။ ဒုက္ခချောင်း၏ Fugates များ မျိုးရိုးဗီဇပေါင်းစပ်ခြင်းနှင့် methemoglobinemia ဟုခေါ်သောရှားပါးသောမျိုးရိုးဗီဇအခြေအနေကြောင့်သူတို့၏အပြာရောင်အသားအရေကိုရရှိခဲ့သည်ဟုယူဆကြသည်။
၁၈ | ဆံပင်ရွှေရောင်ဆံပင်ရှိသောလူများသည်ဆော်လမွန်ကျွန်းတွင်နေထိုင်သည်။
ဆော်လမွန်ကျွန်းစုရှိလူများသည်သူတို့၏အသားအရေမည်းမှောင်နေသော်လည်းဆံပင်ရွှေရောင်ဖြစ်စေသော TYRP1 ဗီဇရှိသည်။ ဤမျိုးဗီဇသည်ဥရောပလူမျိုးများတွင် blondeness ဖြစ်စေပြီးသီးခြားလွတ်လပ်စွာပြောင်းလဲစေသောမျိုးဗီဇနှင့်မသက်ဆိုင်ပါ။
၁၉ | ကျွန်ုပ်တို့၏ကိုယ်ခန္ဓာ၌အောက်ဆီဂျင်ပိုသယ်ဆောင်ရန်ကူညီသောမျိုးရိုးဗီဇ
နာမည်ကျော်အားကစားသမားနှင့် ၇ ကြိမ်အိုလံပစ်ဆုတံဆိပ်ရခဲ့သည် Eero Mäntyranta မျိုးရိုးဗီဇပြောင်းလဲခြင်းကြောင့်သာမန်လူသားတစ် ဦး ထက်သူ့ခန္ဓာကိုယ်၌အောက်ဆီဂျင် ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းပိုသယ်ဆောင်ခွင့်ပြုသည်။
၂၀ | နားမကြားသောကျေးရွာ
အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံဘာလီမြောက်ပိုင်းရှိ Bengkala အမည်ရှိရွာတစ်ရွာတွင် DFNB3 ဟုခေါ်သောမျိုးရိုးဗီဇကြောင့်လူများစွာသည်နားမကြားဘဲမွေးဖွားလာကြသောကြောင့် Kata Kolok ဟုခေါ်သောလက်သင်္ကေတပြဘာသာစကားကို သုံး၍ ပြောဆိုကြသည်။
၂၁ | HIV ကိုခုခံနိုင်သောမျိုးရိုး
Delta 5 ဟုခေါ်သောမျိုးရိုးဗီဇ CCR32 သည်မျိုးရိုးဗီဇပြောင်းလဲမှုရှိသည်။ ၎င်းသည်အချိန်မတန်မီရပ်တန့်သော codon ကိုမျိုးရိုးဗီဇသို့မိတ်ဆက်သည်။ ဤအချိန်မတန်မီကုတ်ခြင်းကဤပြောင်းလဲမှုရှိသောဆဲလ်များသည် HIV ဗိုင်းရပ်စ်ကိုမကူးစက်နိုင်ပါ။ homozygous CCR5-Delta 32 mutation ရှိသူများသည် HIV ဗိုင်းရပ်စ်ကိုလုံးဝခံနိုင်ရည်ရှိသည်
၂၂ | Elizabeth Taylor ရဲ့လှပတဲ့မျက်တောင်
အဲလစ်ဇဘက်တေလာ FOXC2 ဗီဇ၏မျိုးရိုးဗီဇပြောင်းလဲမှုကြောင့်သူမကိုမျက်တောင်တစ်တန်းပိုပေးသည်။
၂၃ | ဂျီနိုအာတည်းဖြတ်ကိရိယာများ
ကျွန်ုပ်တို့၏ဓါတ်ပုံများနှင့်ဗွီဒီယိုများကိုတည်းဖြတ်သည့်နည်းတူ၊ လူသားမျိုးရိုးဗီဇသည်မှားယွင်းသောမျိုးရိုးဗီဇများသို့မဟုတ်အလုပ်မလုပ်သောမျိုးဗီဇများကိုဖယ်ရှားရန်လည်းတည်းဖြတ်နိုင်သည်။ CRISPR-Cas9 ကဲ့သို့ Genome တည်းဖြတ်ရေးကိရိယာများ၊ Sleeping beauty transposon system နှင့် virus vectors များကို DNA အစီအစဉ်များကိုထည့်သွင်းခြင်းသို့ဖယ်ရှားရန်အသုံးပြုသည်။ ယခုအချိန်တွင်တစ်ခုတည်းသောပြဿနာမှာဂျီနိုအာတည်းဖြတ်မှု၏အကျိုးဆက်များကိုမခန့်မှန်းနိုင်သောကြောင့်ဖြစ်သည်။
သို့သော် ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် TALEN ဟုခေါ်သောဂျီနိုအာတည်းဖြတ်နည်းကိုနောက်ဆုံးသွေးလွန်တုပ်ကွေးရောဂါဟုသတ်မှတ်ခံရသော Layla အမည်ရှိရင်သွေးငယ်အားကုသရန်နောက်ဆုံးနည်းလမ်းတွင်အသုံးပြုခဲ့သည်။ ထိုနည်းစနစ်သည်သူမအားထိရောက်စွာကုသပေးပြီးရောဂါမျိုးစုံကိုကုသရန်သုတေသနလုပ်နေသည်။ -
၂၄ | Supertaster Gene မျိုးကွဲ
လူ ဦး ရေ၏လေးပုံတစ်ပုံခန့်သည်အခြားသူများထက်အစားအစာကိုပိုမိုမြည်းစမ်းသည်။ ဤ supertasters များသည်နို့နှင့်သကြားကိုကော်ဖီခါးတွင်ထည့်ရန် (သို့) အဆီများသောအစားအစာများကိုရှောင်ကြသည်။ သိပ္ပံပညာရှင်များက၎င်းတို့၏တုံ့ပြန်မှုကိုအကြောင်းပြကာ TAS2R38 ဟုခေါ်သောအထူးသဖြင့်ခါးသောအရသာလက်ခံနိုင်သောမျိုးရိုးဗီဇကိုထည့်သွင်းထားသည်။ စူပါအရသာမြည်းစမ်းရန်တာဝန်ရှိသည့်မျိုးကွဲကို PAV ဟုခေါ်သည်၊ ပျမ်းမျှအရသာခံနိုင်စွမ်းအတွက်တာဝန်ယူသောမူကွဲကို AVI ဟုခေါ်သည်။
၂၅ | ငှက်ဖျားကာကွယ်ပေးသောမျိုးဗီဇမူကွဲ
တံစဉ်ဆဲလ်ရောဂါသယ်ဆောင်သူများသည်၎င်းတို့တွင်တံစဉ်ဗီဇတစ်ခုနှင့်ပုံမှန်ဟေမိုဂလိုဘင်ဗီဇတစ်ခုပါ ၀ င်သောကြောင့်သူတို့သည်ငှက်ဖျားရောဂါကိုကာကွယ်နိုင်သည်။
၂၆ | ရေဘဝဲများသည်သူတို့၏မျိုးဗီဇများကိုတည်းဖြတ်နိုင်သည်။
squids, cuttlefish နှင့် octopus ကဲ့သို့ Cephalopods များသည်မယုံနိုင်လောက်အောင်အသိဥာဏ်ရှိပြီးဝံပုလွေသတ္တဝါများဖြစ်ပြီး၎င်းတို့သည်သူတို့၏ ဦး နှောက်အာရုံကြောများတွင်မျိုးရိုးဗီဇဆိုင်ရာအချက်အလက်များအားပြန်လည်ရေးသားနိုင်ကြသည်။ ပုံမှန်အားဖြင့်ဖြစ်လေ့ဖြစ်ထရှိသောပရိုတိန်းတစ်ခုအတွက်မျိုးဗီဇတစ်ခုကုဒ်တစ်ခုအစား recoding ဟုခေါ်သောလုပ်ငန်းစဉ်သည်ရေဘဝဲမျိုးဗီဇတစ်ခုအားပရိုတင်းများစွာထုတ်လုပ်ပေးသည်။ သိပ္ပံပညာရှင်များကဤဖြစ်စဉ်သည်အန္တာတိကမျိုးစိတ်အချို့အား“ အေးခဲသောရေပြင်၌သူတို့၏အာရုံကြောများကိုထိန်းသိမ်းပေးသည်” ဟုကူညီပေးသည်။
