10 nga korero whakamiharo mo Obelisks

Ko te Obelisk, he teitei, e wha-taha, he pou monolithic tapered, ka mutu he ahua rite ki te koeko. I nga taone nui o nga whenua puta noa i te ao, ka kite koe i tenei hanga teitei, tuhi hoki. No reira, no hea tenei ahua tohu?

Nga korero mo Obelisks
© Wikimedia Commons

Ko nga obelisks tuatahi i hangaia e nga Ihipiana onamata. I whakairohia mai i te kohatu ka whakanoho takirua ki te tomokanga o nga temepara hei taonga tapu e tohu ana i te atua o te ra, a Ra. E whakaponohia ana he tohu te ahua o te ra. Peera ki tenei, he maha nga korero whakamiharo mo nga Obelisks, he tino miharo etahi. Anei, i roto i tenei tuhinga, nga korero pono e 10 e pa ana ki nga Obelisks e pupuhi ana to hinengaro.

1 | Na nga Ihipiana o mua i Hangaia, Ahakoa Ruarua anake nga morehu e noho ana i Ihipa

10 nga korero whakamiharo mo Obelisks 1
Ko te marae o Obelisk, Karnak, Ihipa

I whakanohoia e nga Ihipiana o mua nga takirua pihanga i te tomokanga o o raatau temepara. Hei ki ta Gordon, i hono nga pou ki te atua o te ra o Ihipa, ana pea ko nga hihi o te marama. I te nuinga o te waa ka taapirihia ki te koura, ki te koranu koura-me-hiriwa taiao e kiia ana ko te hiko, kia mau ai nga hihi tuatahi o te ra o te ata. Rua tekau ma waru nga piripiri o Ihipa e tu ana, ahakoa e waru noa iho kei Ihipa. Ko era atu e marara ana puta noa i te ao, he koha na te kawanatanga o Ihipa, he taonga pahua ranei na nga whakaekenga iwi ke.

Ko nga Ewaru Maatauranga Nui O Ihipa:

E waru nga Obelisk nui, kei te noho tonu i Ihipa i tenei ra:

  • Temepara o Karnak, Thebes - na King Tuthmosis I i whakatu.
  • Te temepara o Karnak, Thebes - i whakatuhia e Kuini Hatshepsut, koinei te tohu tuarua (kua hinga)
  • Te temepara o Karnak, Thebes - na Seti II i whakatairanga (7m).
  • Temepara Luxor - i whakatauhia e Ramses II.
  • Luxor Museum - na Ramses II i whakatairanga
  • Heliopolis, Kairo - na Senusret I. i whakaara.
  • Gezira Island, Kairo - i whakatauhia e Ramses II (20.4m teitei / 120 tana).
  • Te Taunga Rererangi Taiao o Kairo - i whakatuhia e Ramses II 16.97m teitei.

2 | He Korero I Whakamahia I Te Tatau Tuatahi O Te Hurihanga O Te Ao

Tata ki te 250 BC, ka whakamahia e tetahi tohunga whakaaro Kariki a Eratosthenes he obelisk ki te tatau i te paenga o te Ao. I mohio ia i te poupoutanga o te ra i te Raumati Raumati, kaore he atarangi o nga obelisks i te taone nui o Swenet (Aswan o enei ra) na te mea ka anga ke atu te ra ki runga (kia kore ranei he nekehanga ki runga). I mohio ano ia i taua wa ano i Alexandria, he atarangi nga obelisks.

I te mehua o tera atarangi ki te pito o te tihi, ka whakatau ia ko te rereketanga o nga nekehanga i waenga i a Alexandria me Swenet: e whitu nga nekehanga, 14 meneti — kotahi tekau ma rima te haurua o te porowhita. I whakamahia e ia te tawhiti a-tinana i waenga i nga taone e rua ka whakatau ko te paenga o te Ao (i nga waahanga hou) 40,000 kiromita. Ehara tenei i te tau tika, ahakoa he pai ana tikanga: i taua waa kaore e taea te mohio ki te tawhiti tika i waenga o Alexandria me Swenet.

Mena ka whakamahia e tatou te tauira a Eratosthenes i tenei ra, ka tino mihia taatau tata atu ki te paenga o te Ao. Inaa hoki, ko tana ahua kore korero he kiko ake te kii i whakamahia e Christopher Columbus 1700 tau i muri mai.

3 | Ko nga Obelisks Pono he mea hanga ki te kohatu kowhatu

Ko nga obelisks pono i whakaarohia e nga Ihipiana o mua he "monolithic," i hangaia mai i tetahi kohatu kohatu ranei. Ko te obelisk kei te puku o Place de la Concorde, hei tauira, he monolithic. E 3300 ona tau ana kotahi te tohu i te tomokanga ki te Temepara o Thebes i Ihipa.

4 | Te Tuhinga o mua

10 nga korero whakamiharo mo Obelisks 2
Ko te Obelisk Kare Kua Oti ka takoto inaianei ki Sheyakhah Oula, Qism Aswan

Ko te Obelisk Nui Kaore i Oti o Aswan e kiia ana ko te Opelisk nui rawa atu ka hangaia e tetahi tangata o te ao. I whakaarohia kia 42m te teitei o te obelisk e neke atu i te 1,200 tana tana taumaha. Ko tenei taahiraa he kotahi ha tuatoru te rahi ake i nga obelisk katoa i Ihipa onamata.

Ko nga korero whakamiharo o tona whare kaore i oti i a ia e hangai ana ana i te tangohanga mai o te kohatu i te papa o tona whaea, ka pakaru mai tetahi pakaru nui i kore ai e taea te kohatu te whakamahi. I whakaarohia e Kuini Hatshepsut te hanga ki te waahi o tetahi atu obelisk e kiia nei ko "The Lateran Obelisk".

I tutuki pea te puhapuhi kaore i oti ma te tarai i nga rua ki roto i te toka kia rite ki nga tohu o runga. Ko te turanga o te taahiraa e piri tonu ana ki te moenga o tenei keri kohatu kohatu i Aswan. E whakaponohia ana i whakamahia e nga Ihipiana o mua nga paoro iti o te kohuke, he uaua ake i te granite, e mohiotia ana ko te dolerite.

5 | He Tino, He Tino Tino Mahinga Ki Te Hanga

Kaore tetahi e tino mohio he aha te take i hangaia ai nga obelisks, me pehea ranei. He tino uaua te Granite — he 6.5 i te tauine Mohs (taimana he 10) —a ki te whakairo, me uaua ake tetahi mea. Ko nga konganuku e waatea ana i taua wa he ngohengohe rawa atu (he koura, he parahi, he parahi) he uaua ranei ki te whakamahi mo nga taputapu (ko te rewa o te rino he 1,538 ° C; kaore te Ihipiana e pupuhi rino a tae noa ki te 600 BC).

I whakamahia pea e nga Ihipiana nga poipoi dolerite hei whakairo i nga obelisks, e ai ki a Gordon, me kii te "mutunga o nga mahi a te tangata." E hia rau nga kaimahi ka hiahia ki te tarai i te granite kia pai ai te whakamahi i nga puoro dolerite tae atu ki te 12 pauna. Kaore ano tenei e aro ki te take me pehea te neke o tetahi ki te 100-putu, 400-tone te tiini mai i te keri ki tona taunga. Ahakoa he maha nga whakapae, kaore tetahi e mohio tika nahea ratou i mahi ai.

6 | He Maamaa Awhina i Te Archeologists Whakamaori Hieroglyphics

Tae noa ki te rautau 19, ko nga hieroglyphics e kiia ana kaore e taea te whakawhiti — he tohu pakiwaitara me te kore korero o raro. He rereke te whakaaro o Jean-François Champollion, he tohunga raakau Egypt Egypt me te tohunga ki te reo, a ka waiho i tana kaupapa mo tana koiora kia mohio taatau. Ko tana angitu tuatahi i ahu mai i te Rosetta Stone, mai i reira ka tohua e ia te ingoa "Ptolemy" mai i nga tohu.

I te tau 1819, i kitea ano a "Ptolemy" i tuhia i runga i te obelisk i whakahokia mai nei ki Ingarangi - te tohu a Philae. Ko te "p," "o," me te "l" kei runga i te obelisk i whakaatuhia ano i etahi atu waahi, i nga waahi tino pai ki te tuhi i te ingoa "Cleopatra" (Kuini Cleopatra IX o Ptolemy). Ma era tohu, ma te whakamahi i tenei tohu, i kaha a Champollion ki te aukati i te wae huna o te hieroglyphics, me te whakamaori i a raatau kupu, kia kore ai e huna nga muna o Ihipa onamata.

7 | Ko nga Perehana Tawhito E toe ana he rite tonu ki nga korero o te hitori o te tangata

Ko nga pereki tawhito ko nga mea tawhito kaore e taea te tawhito - tawhito tae noa ki nga paerewa o onamata. Ko Seaton Schroeder, he iniha nana i awhina te kawe mai i te Ngira o Cleopatra ki Central Park, i tapaina ko te "Hei tohu whakamaharatanga mo nga ra onamata," me te korero ngawari, "Mai i nga whakairo o tona mata ka kite tatou i nga korero o mua mai i te nuinga o nga huihuinga kua oti te tuhituhi i roto i nga hitori onamata; Kare a Troy i hinga, Kare a Homer i whanau, Kare te temepara o Horomona i hanga; ka whakatika a Roma, ka wikitoria i te ao, ka haere ki nga hitori i roto i te wa i pakari ai tenei tuhinga pakari o nga tau puku korero. "

8 | Ko te Tuhinga o te Tapawha o Saint Peter i te Taone o Vatican I ahu mai i Ihipa

10 nga korero whakamiharo mo Obelisks 3
Ko te Obelisk i te Tapawha o Saint Peter, Vatican City

Ko te takai e tu ana i waenganui o Saint Peter's Square i te taone o Vatican tetahi tohu Ihipiana e 4,000-tau te pakeke i kawea mai ki Roma mai i Alexandria e te emepera o Caligula i te 37 AD. Neke atu i te kotahi mano tau me te hawhe i muri mai, i te 1585, ka whakahau a Pope Sixtus V kia nekehia te obelisk mai i tana waahi i runga i te Circus tawhito o Nero ki te tapawha i mua o te basilica.

Ahakoa he haerenga poto 275 waewae, he kawe i taua mea kohatu nunui (83 putu te roa me te 326 tone, kia tika) ahakoa ko tera, he tino morearea, kaore hoki tetahi e mohio ki te mahi. I māharahara te katoa, me te kī, "Ka pēhea ka pakaru?"

I tukuna e te komiti motuhake he tono mo nga tono kia whakahaerehia tenei mahi nui, a he rau nga miihini i rere ki Roma ki te tuku mai i o raatau whakaaro. I te mutunga, i toa te kaihoahoa a Domenico Fontana mo ana tini whakataetae; i hangaia e ia tetahi pourewa rakau hei hanga a tawhio noa te matauranga, e hono ana ki te punaha taura me nga taura.

9 | Luxor Obelisk At the Centre Of Place de la Concorde, Paris

10 nga korero whakamiharo mo Obelisks 4
Te obelisk i Luxor Temple Pylon

Ko nga Luxor Obelisks tetahi takirua o nga Ihipiana Tawhito i whakairohia kia tu ki tetahi taha o te kuwaha o te Temepara Luxor i te kingitanga o Ramesses II. Ko te maama o te taha maui e noho tonu ana ki tona waahi i Ihipa, engari ko te kohatu kei te taha matau, 75 mita te teitei, kei waenganui o te Place de la Concorde i Paris, France. Ko te tohu o te Luxel obelisk e tu ana i runga i te Place de la Concorde i tohu i te waa o te ao, a, koinei te tatau nui rawa o te ao. Koinei hoki te tohu whakamahara o Paris.

Ko nga obelisks e 3,000-tau te pakeke i te tuatahi i waho o te Temepara o Luxor. Ko te tauira Parisian i tae tuatahi mai ki Paris i te 21 o Tihema 1833, i tukuna mai i Luxor ma runga i Alexandria me Cherbourg, a e toru tau i muri mai, i te 25 Oketopa 1836, ka nukuhia ki te pokapū o Place de la Concorde e Kingi Louis-Phillipe.

Ko te Obelisk i tukuna ki a France e Muhammad Ali Pasha, rangatira o Ottoman Egypt hei utu mo te karaka miihini French. Whai muri i te tangohanga o te Obelisk, i kitea te he o te karaka miihini i hoatu hei utu, i pakaru pea i te waa o te kawenga. Kei te noho tonu te karaka i tetahi pourewa karaka i Cairo Citadel kaore ano kia mahi.

10 | Ko te Tino Nui Rawa I Te Ao Ko Te Tohu Manatu O Washington

I hapu tuatahi i te 1832, ko te Monument Washington, hei whakanui i a George Washington, te perehitini tuatahi o te United States, i pau nga tau tekau ki te hanga. Na te ture, ko te hanganga teitei ake i te Takiwa o Columbia, a e rua neke atu te teitei i etahi atu obelisk o te ao. He tu motuhake i waenga i nga whakamaumahara i Washington.

10 nga korero whakamiharo mo Obelisks 5
DC Washington Monument

Ko te papa o Washington Monument he rereke te tae i te runga. I tiimata te kaupapa i te tau 1848, engari kua pau te hautekau o te ara - no reira kaore i oti, mo nga tau 25 e whai ake nei. Whai muri ka ngana nga kaiwhakangungu ki te taurite i te mapere taketake, engari na te horo me te taikaha i awe nga rauemi i etahi waa ka haere ke te rereketanga o o raatau ahua.

Takoha:

Te Ngira a Cleopatra
10 nga korero whakamiharo mo Obelisks 6
Ko te Ngira a Cleopatra te ingoa rongonui mo ia o nga tuupuna Ihipa tawhito i whakatuhia ki Ranana, Paris, me te Taone o New York i te rautau tekau ma iwa. Ko nga obelisks kei Ranana me New York he takirua; ko tetahi i Paris tetahi waahanga o te takirua mai i tetahi waahi rereke i Luxor, kei reira tonu tana mahanga. © Flickr

Kei waenganui o Central Park i New York tetahi 3,500 tau te pakeke o te Ihipiana e mohiotia ana ko te Koromatua a Cleopatra. Te taumaha 200 tana, i tukuna ki te United States i te 1877 hei mihi mo te US kaore i pokanoa ki nga mahi torangapu o Ihipa.