Ny mpahay siansa ao an-tanànan'i Ganzhou, faritanin'i Jiangxi atsimon'i Shina, dia nahita zava-baovao. Hitan'izy ireo ny taolan'ny dinôzôra iray, izay nipetraka teo amin'ny akaniny misy atodiny.
Ny dinôzôra, fantatra amin'ny anarana hoe oviraptorosaur (oviraptor), dia anisan'ny vondron'ireo dinôzôra theropod mitovy amin'ny vorona izay niroborobo nandritra ny vanim-potoana Kretace (145 ka hatramin'ny 66 tapitrisa taona lasa izay).
Ny fôsily oviraptor lehibe sy ny atodin'ny embryon dia efa nisy 70 tapitrisa taona lasa izay. Sambany ny mpikaroka no nahita dinôzôra tsy avian mipetraka eo amin'ny akanim-panatody izay mbola misy ilay zaza ao anatiny!
Ny fôsily resahina dia dinôzôro theropod oviraptorida lehibe 70 tapitrisa taona, mipetraka eo ambonin'ny akanin'ny atodiny mifofofofo. Misy atody maromaro (fara fahakeliny misy embryon ny telo), toy ny sandriny, ny valahany, ny rantsam-batany ary ny ampahany amin'ny rambony. (Shandong Bi ao amin'ny Oniversite Indiana Pennsylvania)
Inona no lazain'ny mpahay siansa momba ny zava-baovao?
Ny mpanoratra ny fianarana, Dr. Shundong Bi ao amin'ny Center for Vertebrate Evolutionary Biology, Institute of Palaeontology, Yunnan University, Shina, ary ny Departemantan'ny Biolojia, Indiana University of Pennsylvania, Etazonia, dia nanambara tamin'ny famoahana an-gazety, “Tsy fahita firy ny dinosaurs voatahiry ao amin'ny akaniny, ary toy izany koa ny embryon fôsily. Ity no fotoana voalohany nahitana dinôzôra tsy misy aviavy, mipetraka eo amin'ny akanin'ny atody izay mitahiry ny embryon, ao anaty santionany iray mahavariana."
Na dia efa hitan'ny mpahay siansa aza ny oviraptors lehibe teo amin'ny akaniny misy atody, dia izao no fotoana voalohany nahitana embryon ao anaty atody. Manazava toy izao ny Dr. Lamanna, mpiara-manoratra amin'ny fandalinana, manam-pahaizana momba ny paleontôlôgy avy ao amin'ny Tranombakoka Carnegie momba ny tantara voajanahary, Etazonia: "Ity karazana fikarohana ity, raha ny tena izy, ny fitondran-tena fôsily, no tsy fahita firy amin'ny dinôzôra. Na dia efa nisy oviraptorids olon-dehibe vitsivitsy aza hita teo amin’ny akanin’ny atodiny teo aloha, dia mbola tsy nisy embryon hita tao anatin’ireny atody ireny.”
Dr. Xu, mpikaroka ao amin'ny Institute of Vertebrate Paleontology and Paleoanthropology any Beijing, Shina, ary iray amin'ireo mpanoratra ny fanadihadiana, dia mino fa ity zava-baovao tsy fahita firy ity dia misy fampahalalana be dia be, "Mahatalanjona ny mieritreritra hoe firy ny fampahalalana biolojika voasambotra ao anatin'io fôsily tokana io." Hoy ny Dr. Xu, "Hianatra amin'ity santionany ity isika mandritra ny taona maro ho avy."
Efa saika foy ny atody fosily!
Hitan'ny mpahay siansa ny taolam-paty misy oviraptor lehibe misy vato ao anaty vavony. Ity misy ohatra amin'ny gastroliths, “vato kibo”, izay nohanin’ilay zavaboary mba hanampiana azy handevona ny sakafony. Io ihany koa no ohatra voalohany amin'ny gastrolith tsy iadian-kevitra hita ao anaty oviraptorid, izay heverin'ny mpahay siansa fa mety hanampy amin'ny fanazavana ny sakafon'ny dinôzôra.
Tao anatin'ny fihenjanana na fiarovana, ny dinôzôra dia hita niankohoka teo ambonin'ny akanim-borona misy atody 24 fara fahakeliny. Midika izany fa maty ny dinôzôra teo am-pikolokoloana na niaro ny zanany.
Na izany aza, rehefa nampiasa famakafakana isotope oksizenina tamin'ny atody ireo mpikaroka, dia hitan'izy ireo fa nampidirina tamin'ny mari-pana avo toy ny vorona izy ireo, ka nahatonga ny fiheverana fa maty ilay olon-dehibe teo am-panomanana ny akaniny.
Farafahakeliny fito amin'ireo atody efa fosily no mbola nisy embryon oviraptoride mbola tsy foy tao anatiny. Mino ny mpahay siansa fa ny atody sasany dia teo amin'ny sisin'ny foy noho ny fivoaran'ny loharano. Araka ny voalazan’ny Dr. Lamanna, "Ity dinôzôra ity dia ray aman-dreny be fiahiana izay nanome ny ainy tamin'ny farany teo am-pikolokoloana ny zanany."
